بحثی در چیستی «اصطلاح» در قیاس با «واژه»

اصطلاح موضوع و واحد مطالعه اصطلاح شناسی است. دو پرسش همواره درخصوص ماهیت اصطلاح مطرح شده است: 1) اصطلاح چیست؟؛ 2) اصطلاح با واژه چه تفاوتی دارد؟ این مقاله به یافتن پاسخ این دو پرسش اختصاص دارد. چهار دیدگاه مطرح شده است که هر کدام از جنبه ای خاص به مفهوم اصطلاح پرداخته اند: دیدگاه های سنتی، کاربردشناختی، شناختی و چندوجهی. بررسی داده های اصطلاحی زبان فارسی، با بهره گیری از مفاهیم دیدگاه های گوناگون اصطلاح شناختی، سیزده ویژگی متمایز اصطلاحات را در مقایسه با واژه ها آشکار می کند که عبارت اند از مفهوم، کنش تعریفی، حوزه وابستگی، ساختمندی، بازنمود، ساخت واژه خاص، تک معناگرایی، همنامی، هم معناگریزی، نقش ارجاعی، بافت نظام مند، کنش محوری و اصطلاحی شدگی. داده ها عمدتا از فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان برگرفته شده است. این بحث بر پیوستاری و کنشی بودن تمایز اصطلاح و واژه و اهمیت داشتن رویکردی زبان شناختی در تحلیل های اصطلاحی و لزوم قائل شدن به تمایز لفظی میان این دو مفهوم تاکید می کند.