مطالعه بیان ژن های فنیل آلانین آمونیالیاز و پروتئین شبه توماتین در گیاه آفتابگردان آلوده به بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی یقه ساقه

پوسیدگی اسکلروتینیایی ریشه و طوقه که توسط قارچ Sclerotinia sclerotiorum ایجاد می شود، یکی از مهم ترین بیماری های قارچی آفتابگردان در ایران به شمار می رود. استفاده از ژنوتیپ های مقاوم به بیماری یکی از اقتصادی ترین روش های کنترل آن است. در این تحقیق، میزان بیان ژن های فنیل آلانین آمونیالیاز 2 (PAL2) و پروتئین شبه توماتین (TLP) در ژنوتیپ های LC106-C و RHA265 آفتابگردان بعد از آلودگی با جدایه ی SSU53 قارچ عامل بیماری و با روش Real time PCR بررسی شد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ، زمان پس از آلودگی و همچنین اثر متقابل ژنوتیپ × زمان بر میزان بیان هر دو ژن PAL و TLP معنی دار است. نتایج برش دهی اثر متقابل نشان داد که در رابطه با ژن PAL بین دو ژنوتیپ در زمان های 6 و 48 ساعت پس از آلودگی و در رابطه با ژن TLP در 48 ساعت پس از آلودگی اختلاف معنی دار وجود دارد. بیشتر بودن میزان بیان ژنهای مورد مطالعه در لاین مقاوم (LC106-C) در مقایسه با لاین حساس (RHA265)، تاییدی بر دخالت ژن های فوق در مقاومت جزئی آفتابگردان به بیماری اسکلروتینیا و مقاومت لاین LC106-C در سطح مولکولی است. نتایج این پژوهش می تواند در برنامه های به نژادی آفتابگردان برای تولید ارقام مقاوم به بیماری اسکلروتینیا مفید واقع گردد.