امکان سنجی کاربرد چند استروئید گیاهی به عنوان حشره کش های زیستی از طریق بررسی مدل های برهمکنش آن ها با گیرنده های کداستروئیدی کرم غوزه ی Helicoverpa armigera و بالتوری سبز Chrysoperla carnea

کرم غوزه ی پنبه Helicoverpa armigera Hübner (Lepidoptera: Noctuidae) یکی از آفات مهم و کلیدی پنبه در جهان و در ایران است. این گونه دارای دامنه ی وسیع میزبانی می باشد و هر ساله خسارت غیر قابل جبرانی را به کشاورزان تحمیل می کند. در زمینه ی مبارزه با آفات گیاهی از روش های مختلفی استفاده می شود. در طی سالیان اخیر محققین در جستجوی یافتن تکنولوژی تولید حشره کش های بی خطری هستند که دارای خصوصیاتی از قبیل نحوه ی اثر انتخابی بیشتر روی حشرات هدف و خطرات زیست محیطی کمتر روی موجودات غیرهدف باشند. در این میان حشره کش های مختل کننده پوست اندازی بسیار مورد اقبال واقع شدند. در این مقاله سعی شده تا به استفاده از غربال گری مجازی توسط داکینگ مولکولی مدل های برهمکنش گیرنده های اکدیزونی و تعدادی استروئید گیاهی که در سال های 2013 تا 2015 در بانک ترکیبات استروئیدی به ثبت رسیده است، به کارگیری این ترکیبات در مبارزه با کرم غوزه ی Helicoverpa armigera با کمترین اثر سو بر روی بالتوری سبزChrysoperla carnea به عنوان دشمن طبیعی آن امکان سنجی گردد. مدل گیرنده های اکدیزون آفت و بالتوری سبز طراحی و برآورد کارایی شد. شاخص Z-score، کیفیت مدل گیرنده EcR ساخته شده برای کرم غوزه و بالتوری سبز را به ترتیب معادل روش های NMR وX-ray Crystallography دانست. نتایج نشان داد که در بین استروئیدهای گیاهی مورد بررسی، استروئیدهای 11β-HYDROXY-20-DEOXYSHIDASTERONE، 2،3،14،20،26-PENTAHYDROXY-6-OXO-STIGMAST-7-ENE-22،26-LACTOL، CALLECDYSTEROL A،B،C و GLUTINOSTERONE کمترین ثابت بازداری (Ki)، منفی ترین انرژی پیوند و کمترین میزان تغییرات RMSD در هنگام اتصال به گیرنده هدف اکدیزون آفت را نشان داده اند و همچنین در اتصال به گیرنده های اکدیزونی بالتوری سبز بسیار کم اثر ظاهر شدند. لذا استروئیدها گیاهی ذکر شده از پتانسیل بالایی برای کنترل کرم غوزه برخوردار هستند و تاثیر بسیار کمی در برهم زدن سیکل زندگی بالتوری سبز خواهند داشت.