اثرات موانع تعرفه ای و غیر تعرفه ای بر تجارت صنعتی ایران با استفاده از مدل تصحیح خطا

با وجود اینکه تجارت آزاد منجر به توسعه‏ ی مزیت‏های نسبی، افزایش بهره وری عوامل تولید و ایجاد ثروت در جامعه می شود، اما کماکان موانع تجاری به ‏خصوص در کشورهای درحال توسعه کاربرد دارد. موانع تجاری در قالب موانع تعرفه‏ ای و غیرتعرفه ای قابل تقسیم هستند که شفافیت موانع غیرتعرفه ای کم‏تر بوده و اثر محدودکنندگی بیش‏تری دارند. از آن‏جایی که ایران در مسیر پیوستن به سازمان تجارت جهانی قرار دارد، ارزیابی اثرات این موانع بر جریان تجارت کشور ضروری است. با توجه به رشد تقاضای جهانی برای کالاهای صنعتی، در این مطالعه تلاش شده‏ است اثرات موانع تجاری بر صادرات و واردات صنایع کارخانه ای مورد ارزیابی قرار گیرد. برای این منظور، با ارائه یک چارجوب نظری، ابتدا به کمک روش یوهانسون – جوسیلیوس روابط بلندمدت و سپس با استفاده از مکانیسم تصحیح خطا روابط کوتاه‏ مدت تقاضای واردات صنعتی و عرضه‏ی صادرات صنعتی ایران در دوره‏ی 1389- 1359 برآورد شده‏ است. نتایج به ‏دست آمده نشان می‏دهد که موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای در بلندمدت بر تجارت صنعتی ایران موثر است. حال آن‏که، این موانع در کوتاه مدت تاثیر معنی‏ داری بر صادرات و واردات بخش صنعت ندارند.