بررسی خصوصیات جوانه زنی توده های گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) تحت تاثیر تنش شوری و خشکی

مرحله جوانه زنی گیاهان یکی از مراحل مهم در طول دوره رشد آن ها می باشد که اغلب تحت تاثیر تنش های محیطی به ویژه شوری و خشکی قرار می گیرد. به منظور بررسی اثر تنش های شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بر روی بذر توده های بومی شنبلیله آمل، تبریز، ساری و مشهد در آزمایشگاه تحصیلات تکمیلی گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1393 اجرا شد. تیمارهای شوری به ترتیب (صفر، 60، 120 و 180 میلی مولار نمک کلرید سدیم) و تیمارهای خشکی (شاهد، 3-، 6- و 9- بار پلی اتیلن گلایکول 6000) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری و منفی تر شدن پتانسیل اسمزی درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و وزن خشک گیاهچه به طور معنی داری (01/0 P≤) در کلیه ی توده های مورد بررسی نسبت به شاهد کاهش یافت. میزان کاهش این صفات در تنش شوری نسبت به تنش خشکی بیشتر بود که نشان دهنده حساسیت بیشتر توده های شنبلیله به تنش شوری نسبت به تنش خشکی است. بین توده ها، توده-های مشهد و آمل متحمل ترین و توده های تبریز و ساری حساس ترین توده ها به شوری و خشکی بودند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به نظر می رسد بتوان از توده های مشهد و آمل برای اصلاح توده هایی با پتانسیل عملکرد زیاد در مناطق شور و خشک استفاده کرد.