بررسی تنوع ژنتیکی اکسشن هایی از رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) براساس صفات ریخت شناختی و نشانگر مولکولی SCoT

تنوع فنوتیپی و مولکولی گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare) در 16 اکسشن از این گونه ارزیابی شد. این بررسی با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه در سال 1393 اجرا شد. از 11 صفت ریخت شناختی یادداشت‏برداری، و چندشکلیDNA با 15 آغازگر SCoT محاسبه شد. تجزیه واریانس صفات ریخت شناختی اختلاف معنی داری (p≤0.05) را بین اکسشن ها برای تمام صفات نشان داد. مقایسه میانگین اکسشن‏ها برای صفات مورد مطالعه به روش آزمون چند دامنه‏ای دانکن اکسشن ها را در گروه های مختلف قرار داد. اکسشن 14650 از لرستان با ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و تعداد دانه در چترچه و عملکرد برتر از دیگر اکسشن‏ها بود. در تجزیه به مولفه های اصلی، 40/81 درصد از واریانس کل توسط چهار مولفه بیان شد. تجزیه خوشه‏ای صفات ریخت شناختی، اکسشن ها را در چهار گروه قرار داد. بیشترین مقدار وراثت پذیری (34/71) به صفت تعداد ساقه اصلی تعلق داشت. آغازگرهای SCoT در مجموع 55 باند تولید کردند که آغازگرهای SC5 و SC29 به ترتیب با 10 و 9 باند بیشترین تعداد را داشتند. شاخص های مولکولی شامل محتوای اطلاعات چندشکلی برابر با 36/0، شاخص نشانگری برابر با 82/1، نسبت چندگانه موثر برابر با 80/4 و شاخص قدرت تفکیک برابر با 86/5 بودند. میزان شباهت ژنتیکی مشاهده شده نیز براساس اطلاعات این نشانگرها برابر 67/0 بود. همچنین، تجزیه خوشه‏ای بر اساس داده های مولکولی، اکسشن‏ها را در 3 دسته قرار داد که این گروه‏بندی با نتایج تجزیه به مختصات اصلی (PCo) همخوانی نشان داد.