بررسی تاثیر کاربرد میکوریزا و پلیمر سوپر جاذب بر خصوصیات مورفولوژیک ریشه و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط دیم

گنجاندن بقولات در تناوب و کاهش مصرف کود شیمیایی مورد توجه محققان و کارشناسان است. چون می تواند نقش مهمی در باروری و حفظ فعالیت های بیولوژیک خاک، افزایش کیفیت محصولات کشاورزی و سلامت اکوسیستم داشته باشد. اهمیت استفاده از پلیمر سوپر جاذب و قارچ میکوریزا در کشت دیم به این دلیل است که سبب بهبود حفظ آب و تامین عناصر برای گیاه می شوند.
آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در روستای زالی شهرستان دلفان استان لرستان اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل رقم (’آرمان‘ و ’آزاد‘ به عنوان فاکتور اصلی، کاربرد پلیمر سوپر جاذب (صفر (شاهد)، 100و 200 کیلوگرم در هکتار) و مصرف میکوریزا (صفر (شاهد) و 200 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی بودند.
ارقام از نظر صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری باهم نداشتند. مصرف 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب در مقایسه با شاهد سبب افزایش عملکرد بیولوژیک (9/5%)، عملکرد دانه (4/9 %)، طول ریشه (5/18%)، تعداد گره ریشه (7/19%) و حجم ریشه (9/21%) شد. نتایج نشان داد میکوریزا نیز عملکرد بیولوژیک (7/4 %)، عملکرد دانه (4%)، طول ریشه (8/12%)، وزن خشک ریشه (3/8 %) و حجم ریشه (7/11%) را افزایش داد. اثر متقابل سوپر جاذب و میکوریزا بر عملکرد بیولوژیک و دانه، طول ریشه و تعداد گره های ریشه معنی دار شد.
کاربرد پلیمر سوپر جاذب و میکوریزا هر یک به تنهایی سبب بهبود صفات ریشه و عملکرد دانه شد اما کاربرد همزمان این دو عامل اثر بیشتری بر عملکرد و صفات مورد بررسی داشت. با توجه به کمبود منابع آب در کشور، کاربرد همزمان میکوریزا و پلیمر سوپر جاذب در شرایط کشت دیم نخود می تواند علاوه بر بهبود عملکرد، بستر را برای دستیابی به کشاورزی ارگانیک و پایداری سیستم های کشاورزی و سلامت بیشتر محیط زیست مهیا سازد.