تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر مورفولوژی رودخانه کارون (مطالعه موردی: محدوده سد گتوند تا تنگ عقیلی شوشتر)

تغییرات مورفولوژیکی رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان با توجه به عوامل زمین ساختی، تکتونیکی، هیدرولوژیکی و انسانی در طول زمان رخ داده است. هدف از این مقاله بررسی تغییرات کاربری اراضی و تاثیر این تغییرات برروی مورفولوژی رودخانه کارون است. بدین منظور مسیر رودخانه و کاربری های موجود در منطقه با استفاده از چهار سری تصویر ماهواره ایی لندست TM و ETM سال های 1989و2002و2005و2010 و با کمک تکنیک های سنجش از دور پردازش و در محیط GIS رقومی گردید. در مرحله اول تصاویر یاد شده با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند. نمونه های تعلیمی در پنج کلاس کاربری و پوشش به وسیله نرم افزار ENVI ایجاد و سپس هر تصویر به صورت جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه بندی شد. در این بررسی با استفاده از روش تغییرات کاربری اراضی میزان تغییرات پنج کلاس درنظر گرفته شده در هر دوره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در طول دوره 21ساله مناطق مسکونی و کشاورزی بازه مورد مطالعه افزایش داشته و از طرف دیگر اراضی بدون پوشش رو به کاهش رفته است. با بررسی مورفولوژی روخانه کارون استنباط می شود که در بازه زمانی مورد مطالعه تغییرمورفولوژی در تمام طول مسیر با کاربری های مختلف صورت گرفته و این تغییرا ت مختص به کاربری خاصی نمی باشند. پس می توان نتیجه گرفت که در ایجاد تغییرات مورفولوژیکی نقش ناشی از عوامل طبیعی نسبت به عوامل دیگر بیش تر و شدیدتر بوده است. هم چنین بررسی عوارض ژئومورفیک رودخانه از سال 1989 تا سال 2010 نشان می دهد که این تغییرات تابع الگوی منظمی نمی باشد که این مساله مرتبط با ویژگی های هیدرولوژیک رودخانه کارون است.