تاثیرپذیری متون عرفانی از افسانه های وهب بن منبه

اسراییلیات، اصطلاحی است که علمای اسلامی برای عقاید و داستان های خرافی ای به کار بردند که علمای اهل کتاب از قرن اول هجری درمیان مسلمانان رواج دادند. این افسانه های ساختگی، برخی از مفسران و تاریخ نویسان بزرگ مانند طبری، یعقوبی، ابن اثیر و... را تحت تاثیر قرار داد. شاعران و نویسندگان ادب فارسی با متون تفسیری و تاریخی مانوس بوده اند و به همین سبب از این افسانه ها و احادیث ساختگی تاثیر گرفتند و ناخواسته مانند مفسران و تاریخ نگاران در ترویج اسراییلیات نقش اساسی داشتند. متاسفانه بخش اصلی این افسانه بافی ها درباره زندگی انبیاست. یکی از معروف ترین چهره های موثر در گسترش اسراییلیات، وهب بن منبه است که بسیاری از داستان ها وافسانه های او درباره انبیا در نظم و نثر فارسی ازجمله متون عرفانی بازتاب فراوانی داشته است. گفتنی است بسیاری از این افسانه ها برخاسته از منابع یهودی و نصرانی است. نگارنده این جستار می کوشد تا با بیان ریشه و خاستگاه اصلی این افسانه ها پیشگاه مقدس انبیا را از این گونه اهانت ها پاک کند.