ردیابی ترکیبات آنتی بیوتیکی (آموکسی سیلین، اریترومایسین، جنتامایسین و سفالکسین) در رودخانه کرج، ایران

رودخانه کرج بزرگترین بوم سازگان آبی استان البرز بوده که در معرض انواع آلاینده های دارویی قرار دارد. با توجه به اثرات سوء این آلاینده ها بر آب های سطحی، جاندارن و حتی انسان ، در پژوهش حاضر میزان پر مصرف ترین داروهای آنتی بیوتیکی در طول رودخانه کرج، تصفیه خانه های فاضلاب و پساب ناشی از آنها در 20 ایستگاه مورد بررسی قرار گرفت.
پس از نمونه برداری، آماده سازی و فیلتراسیون نمونه ها، غلظت آلاینده های دارویی با کمک دستگاه HPLC و بکارگیری فاز متحرک هر دارو، اندازه گیری گردید.
در آب رودخانه کرج میانگین غلظت داروهای آموکسی سیلین305/2، اریترومایسین229/2، جنتامایسین 231/2 و سفالکسین 325/2، در تصفیه خانه ها غلظت آموکسی سیلین240/7، اریترومایسین301/7، جنتامایسین390/7 و سفالکسین 799/6 و در پساب ناشی از تصفیه خانه ها غلظت آموکسی سیلین289/5، اریترومایسین362/5، جنتامایسین344/5 و سفالکسین 608/4 میکروگرم بر لیتر بدست آمد.
استنتاج: از آنجا که همبستگی مثبت و معناداری میان غلظت این آلاینده ها در نمونه های آب، فاضلاب و پساب مربوطه بدست آمد، بنظر میرسد عمده ترین دلایل ورود این آلاینده ها، تخلیه باقیمانده های دارویی از طریق ادرار و مدفوع به شبکه های فاضلاب، سپتیک تانک ها و ورود فاضلاب های تصفیه نشده از مراکز آبزی پروری در طول رودخانه کرج باشد. همچنین عدم کارایی تصفیه خانه ها در کنترل و کاهش این آلاینده ها، از علل اصلی ورود آنتی بیوتیک های مورد بررسی در محیط بوده که ضرورت کنترل آنها را مطرح می سازد.