نقش تعلیمی هنر از نگاه فارابی و نسبت آن با آموزه انتظار

در این پژوهش تلاش می کنیم ابتدا «تاثیر هنر در تعلیم و تربیت از منظر فارابی» بررسی شود و در ادامه نسبت نظریه فارابی با آموزه انتظار مورد توجه قرار گیرد. حاصل بررسی این که مطابق رای فارابی، هنرمند باید طبع هنری اش را که موهبتی فطری است، به مدد تکرار و تمرین بارور سازد و اثری شایسته لذت (حسی) و درنگ (تعلیمی و تربیتی) را پیش روی مخاطبش قرار دهد. هنر واجد این قابلیت است که صفات نیک آفریننده و مخاطب خود را پررنگ کرده و او را در مسیر تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی قرار دهد. هنر مطلوب فارابی، باید همان نقشی را که برهان و تعقل برای حکیمان ایفاء کرده اند، در مقیاسی وسیع تر، عهده دار شود و به مدد نیروی تخیل و تمثیل و محاکات و اقناع، مخاطبش را از حقایق معرفتی جهان آگاه نماید. از تحلیل نظریه فارابی به این نتیجه می رسیم که آراء فارابی مستعد آن است که هنر را در سه محور _ از حیث شناختی، تربیت فردی و چشم انداز اجتماعی _ با آموزه انتظار پیوند دهد.