اثر همزیستی میکوریزای آرباسکولار و شبه میکوریزای داخلی بر عملکرد و جذب عناصر ماکرو و میکرو در ژنوتیپ های نخود (Cicer arietinum L.)

بهبود جذب عناصر غذایی با راهکارهای بیولوژیک، ضمن کمک به تحقق کشاورزی پایدار سبب افزایش و یا ثبات عملکرد گیاهان زراعی می گردد. این مطالعه با هدف بررسی اثر تلقیح بذور ژنوتیپ های تیپ کابلی نخود با میکوریزای آرباسکولار و شبه میکوریزای داخلی بر عملکرد گیاه به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. فاکتور اصلی شامل سه سطح میکوریزایی (میکوریزای آرباسکولار Glomus mosseae، شبه میکوریزای داخلی Piriformosporaindica و عدم مصرف قارچ) و فاکتور فرعی شامل 9 ژنوتیپ نخود (MCC80، MCC358، MCC361، MCC392، MCC427، MCC537، MCC693، MCC696 و MCC950) بود. در این مطالعه صفات عملکرد دانه و میزان عناصر ماکرو و میکرو و پروتئین بافت های گیاهی مورد اندازه گیری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میکوریزای آرباسکولار به طور معنی داری باعث افزایش عملکرد دانه (به میزان 1682 کیلوگرم در هکتار) گردید. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، بیشترین عملکرد دانه به ژنوتیپ MCC537 اختصاص داشت. میکوریزای آرباسکولار به طور معنی داری سبب بهبود جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و منگنز گردید. در حالی که سطوح میکوریزا تاثیر معنی داری بر روی جذب عناصر مس و روی نداشت. ژنوتیپ های MCC537، MCC427، MCC80 و MCC392 به طور معنی داری در جذب عناصر ماکرو موفق تر بودند. اما از نظر جذب عناصر میکرو اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ های نخود وجود نداشت.