تحلیل اثر بخشی نظام آموزش عالی کشاورزی بر پرورش قابلیت های کارآفرینی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی (مورد مطالعه: دانشگاه محقق اردبیلی)

امروزه پیش‏روی به سوی دانشگاه های کارآفرین و کارآیی بهینه در نظام آموزش عالی کارآفرینانه، به عنوان راهبرد اصلی در نظام آموزش عالی کشاورزی مطرح است. در این راستا هدف اصلی این مطالعه، تحلیل اثربخشی نظام آموزش عالی کشاورزی بر پرورش قابلیت‏های کارآفرینی دانشجویان مقاطع کارشناسی‏ارشد و دکتری بود. به روش نمونه‏گیری طبقه ای تصادفی، از میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی در دانشگاه محقق اردبیلی (995 N=)، حجم نمونه به تعداد 288 نفر تعیین شد. ابزار پژوهش مرکب از آزمون استاندارد شده «سنجش ویژگی های شخصیتی کارآفرینی در ایران» و آزمون استاندارد شده بین المللی مرکز کارآفرینی دانشگاه «دارهام» انگلستان و پنج متغیر تعیین اثربخشی نظام آموزش عالی کارآفرینانه بود. یافته ها نشان داد که غالب پاسخ‏گویان، از لحاظ میزان انگیزه پیشرفت و کنترل درونی در حد «به نسبت زیاد» بوده، اما از لحاظ میزان استقلال‏طلبی، ریسک پذیری و خلاقیت در حد «به نسبت کم» و«کم» بودند. دیگر یافته ها حاکی از آن بود که تنها برای دو قابلیت استقلال‏طلبی و ریسک‏پذیری، میان دانشجویان مقاطع کارشناسی‏ارشد و دکتری تفاوت معنی‏داری وجود داشت؛ همچنین بالابودن میزان معدل کل در میان پاسخ گویان، قابلیت انگیزه پیشرفت در آنان را افزایش داده؛ اما بر دیگر قابلیت های کارآفرینی تاثیر معنی داری را ایجاد نکرده است. مطابق تحلیل رگرسیون، سه متغیر محتوا و برنامه درسی (0.392 Beta=)، مدیریت و عوامل زیرساختی (0.304 Beta=) و شیوه های تدریس و آموزش (0.229 Beta=)، در مجموع 2/60 درصد عوامل اثرگذار بر پرورش قابلیت‏های کارآفرینی پاسخ‏گویان را تبیین کردند. لذا، اولویت برنامه ریزی آموزشی جهت تقویت قابلیت‏های استقلال‏طلبی، ریسک پذیری و خلاقیت دانشجویان در سه متغیر اثربخشی بدست آمده، بر بهبود اثربخشی نظام آموزش عالی کشاورزی موثر خواهد بود.