تغییرات رسوبدهی معلق تحت تاثیر چرخه فرسایندگی باران در حوزه آبخیز سرخاب

یکی از مهم ترین پیامدهای پدیده ی فرسایش خاک، رسوبدهی است که شناسایی و بررسی نوع و مقدار رسوب تولید شده به دلیل اثرات آن بر محیط زیست، شبکه های آبیاری، سدها و مخازن آب از درجه ی اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین چگونگی تاثیر چرخه فرسایندگی باران بر تغییرات رسوبدهی معلق در حوزه آبخیز سرخاب واقع در استان لرستان انجام شد. ابتدا، شاخص فرسایندگی باران (EI30) 15 روزه و ماهانه، با تحلیل آمار 13 ایستگاه موجود در داخل و اطراف حوضه محاسبه و پس از انجام درون یابی به روش کریجینگ، نقشه های فرسایندگی برای هر یک از بازه های زمانی فوق تهیه شد. در نهایت، میانگین 15 روزه و ماهانه فرسایندگی باران در حوضه به دست آمد. در مرحله بعد رسوبدهی ایستگاه کشور (خروجی حوضه) با استفاده از روش برون یابی تلفیق منحنی سنجه رسوب و آمار جریان روزانه برآورد شد. پس از محاسبه ی شاخص فرسایندگی و رسوب خروجی از حوضه در بازه های 15روزه و ماهانه، همبستگی و روند بین این دو، مورد بررسی و تحلیل قرارگرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشینه و کمینه رسوبدهی معلق حوضه به ترتیب با مقدار حدود 246216 و 1272 تن در ماه های آذر و شهریور رخ داده است. همچنین در بررسی ماهانه ی چرخه ی فرسایندگی در حوضه سرخاب، بیشینه و کمینه فرسایندگی باران به ترتیب در ماه دی و فصل تابستان (ماه های تیر، مرداد و شهریور) با میزان حدود 182 و 01/0 مگاژول میلی متر بر هکتار.ساعت بوده است. بیش ترین مقادیر عامل فرسایندگی باران و رسوبدهی 15 روزه، در نیمه دوم دی و آذر به ترتیب حدود 104 مگاژول میلی متر بر هکتار.ساعت و 148241 تن رخ داده است. رسوبدهی و فرسایندگی باران ماهانه در این حوضه، هر یک دارای دو اوج هستند، که دو اوج رسوبدهی در ماه های آذر و فروردین و فرسایندگی باران در ماه های دی و فروردین اتفاق افتاده است.