تاثیر کنتراست زاهای تجویزی بر منحنی های توزیع دوز در طراحی درمان رادیوتراپی بر پایه سی تی اسکن

در پرتودرمانی تطبیقی سه بعدی، تصاویر سی‏تی با کنتراست به منظور بهبود صحت تشخیصی بافت هدف نسبت به بافت های نرمال مورد توجه قرار گرفته است. کنتراست زاهای تجویزی در حین انجام شبیه سازی سی‏تی به علت افزایش موقت در عدد سی‏تی و چگالی الکترونی می تواند بر محاسبات پرتویی و منحنی های توزیع دوز در طراحی درمان رادیوتراپی موثر باشد. بنابراین، پژوهش کنونی با هدف تعیین تاثیر کنتراست زاهای تجویزی بر منحنی های توزیع دوز طراحی و اجرا شد.
پژوهش کنونی از نوع کارآزمایی بالینی بود که از تیر 1394 تا شهریور 1395 در بیمارستان امام رضا (ع) شهر کرمانشاه انجام شد. 10 بیمار مبتلا به سرطان های فیلد لگن، به روش نمونه گیری آسان و در دسترس، وارد مطالعه شدند. هر بیمار با پوزیشن و مختصات مشابه پیش و پس از تجویز ماده کنتراست زا، تحت سی‏تی اسکن قرار گرفت. تصاویر سی‏تی، به نرم افزار طراحی درمان ISOgray® (DOSIsoft®، Cachan، France) منتقل شد. تمام مراحل طراحی درمان روی تصاویر سی‏تی بدون کنتراست انجام شد و به دنبال آن بر تصاویر سی‏تی با کنتراست کپی گردید. محاسبات کمی در طراحی درمان از جمله اختلاف در چگالی الکترونی (ρe) پیش و پس از تجویز ماده کنتراست زا انجام شد.
پروستات (1/27%)، مثانه (0/62 تا 0/79%) و رکتوم (0/43 تا 0/56%) بیشترین تغییرات را در میانگین افزایش ρe نشان دادند، با این وجود، منحنی های توزیع دوز پیش و پس از تجویز کنتراست در انرژی فوتونی MV 18 اختلاف معناداری را نشان نداد.
نتایج پژوهش نشان داد که اختلاف آماری معنادار در طراحی پرتودرمانی فیلد لگنی پیش و پس از تجویز مواد کنتراست برای اهداف و اندام های در معرض خطر وجود ندارد.