تحلیل استنادی تولیدات علمی حوزه پرستاری ایران در پایگاه های اطلاعاتی وب اف نالج و اسکاپوس

میزان تولیدات علمی یک حوزه و دستاوردهای پژوهشی آن در سطوح دانشگاهی، ملی و بین المللی شاخص مهمی است که نشان می دهد یک جامعه علمی در توسعه و بهره گیری از آخرین دستاوردهای علمی چگونه عمل می کند. یکی از روش های شناخته شده بررسی برونداد علمی هر حوزه، بررسی مقالات نمایه شده آن در نمایه نامه های معتبر بین المللی است.
پایگاه اطلاعاتی وب اف نالج به واسطه اهمیتان در مطالعات علم سنجی و اسکاپوس به جهت پوشش بیشتر مجلات کشورهای درحال توسعه برای بررسی کم و کیف برونداد علمی حوزه پرستاری ایران انتخاب گردیدند. داده های خام این دو پایگاه پس از بازیابی در تاریخ 10 آگوست 2017 به محیط اکسل انتقال و بر اساس شاخص های علم سنجی کارکرد بیش از سه دهه حوزه پرستاری ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بر پایه اطلاعات استخراج شده اولین مقاله حوزه پرستاری ایران در پایگاه اطلاعاتی اسکاپوس به سال 1967 و در پایگاه اطلاعاتی وب اف نالج به سال 1991 برمی گردد. تولیدات این حوزه تا تاریخ استخراج اطلاعات سیر کاملا صعودی داشته و از روند رشد تصاعدی برخوردار بوده است. در این بازه پژوهشگران حوزه پرستاری در پایگاه اطلاعاتی اسکاپوس 3056 مقاله و در پایگاه اطلاعاتی وب اف نالج 1622 مقاله منتشر کرده اند. مجله حیات با بیش از 210 مقاله در اسکاپوس و مجله INTERNATIONAL JOURNAL OF MEDICAL RESEARCH & HEALTH SCIENCES با 107 عنوان مقاله در وب اف نالج ازجمله مجلاتی هستند که پژوهشگران حوزه پرستاری ترجیح داده اند مقالات خود را در آن ها انتشار دهند. احمدی با 59 مقاله در وب اف نالج و عزیزی با 140 مقاله در اسکاپوس ازجمله پرکارترین نویسندگان هستند. در هردو پایگاه اطلاعاتی بیشترین همکاری بین المللی در تولید مقالات علمی با کشور امریکا بوده است. انتشار مقالات اصیل با بیش از 85 درصد در هر دو پایگاه مرجح ترین شکل ارائه نتایج تحقیقات بوده است. 3056 مقاله منتشرشده در پایگاه اطلاعاتی اسکاپوس 6593 استناد را به خود اختصاص داده است که به ازای هر مقاله 1.9 استناد اخذ شده است. اچ ایندکس مقالات منتشرشده در اسکاپوس 62 است و به عبارت دیگر 62 مقاله از میان مقالات منتشرشده در اسکاپوس موفق شده اند هریک حداقل 62 استناد به خود اختصاص دهند. این شاخص ها برای مقالات منتشرشده در وب اف نالج برای 1622 مقاله 5169 استناد یعنی 3.19 استناد با ازای هر مقاله با اچ ایندکس 26 است. پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران در هر دو پایگاه با 929 مقاله در اسکاپوس و 441 مقاله در وب اف نالج مرتبه نخست تولید مقاله را از آن خود کرده اند. مقاله Janghorbani با عنوان Prospective study of diabetes and risk of hip fracture - The Nurses'' Health Study و با اخذ 111 استناد در وب اف نالج و مقاله Montazeri با عنوان The Short Form Health Survey (SF-36): Translation and validation study of the Iranian version و با اخذ 381 استناد ازجمله پراستنادترین مقالات می باشند.
جستجوی های انجام شده از پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و دیگر پایگاه های اطلاعاتی نشان می دهد 38 مجله علمی و پژوهشی در حوزه پرستاری ایران منتشر می شود. حوزه پرستاری ایران در راستای رویت پذیری بیشتر لازم است در کنار انتشار مقالات در مجلات معتبری که در نمایه نامه های بین المللی نمایه می گردند تلاش خود را معطوف به نمایه کردن مجلات این حوزه در نمایه نامه های معتبر نمایند که این امر ضمن ارتقاء میزان رویت پذیری دیگر شاخص های علم سنجی ازجمله میزان استنادات، اچ ایندکس پژوهشگران و مجلات و عامل تاثیر مجلات را به دنبال خواهد داشت.