آینده پژوهی حباب شهرنشینی در کلانشهر تهران

حباب شهرنشینی عنوانی جدید در مباحث برنامه ریزی شهری برای بررسی پایداری و ناپایداری در سطوح مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، مدیریتی است. تاکنون تعریف مشترکی از حباب شهرنشینی ارایه نشده که حاکی از عدم وجود مطالعات بسیار در این زمینه است. این پژوهش بر آن بود تا وضعیت آینده حباب شهرنشینی در کلانشهر تهران را با استفاده رویکرد سناریو مورد توجه قرار دهد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ گرداوری اطلاعات اکتشافی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش از مطالعات میدانی و اسنادی گردآوری شد. در مطالعات میدانی از تکنیک دلفی در قالب گروه 30 نفره انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل اثرات متقابل در نرم افزار MICMAC استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ابتدا 56 عامل بعنوان عوامل کلیدی در پنج بعد نهادی، مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موثر بر وضعیت آینده حباب شهرنشینی شناسایی شدند. سپس با نظر خبرگان 25 عامل پیشران مشخص شد. نتایج تحقیق نشان میدهد وضعیت پراکندگی متغیرها حاکی از ناپایداری سیستم کلانشهری تهران می باشد. پنج دسته عوامل تاثیرگذار، دووجهی، تنظیمی، تاثیرپذیر و مستقل شناسایی شدند. امتیازات نهایی و رتبه بندی عوامل کلیدی انجام شد و در نهایت سه سناریو برای وضعیت آینده حباب شهرنشینی در کلانشهر تهران ارایه گردید.