فرایند تدوین چشم انداز برای محله زلزله زده نمونه موردی: محله خواجه مراد پس از زلزله سال 1382 بم

اهمیت تعیین چشم انداز در سرنوشت شهرها و محلات، به گونه ای است که می توان آن را به مثابه قلب فرایند برنامه ریزی و طراحی شهری محسوب نمود. در وضعیت کنونی، امر تدوین و اجرای چشم انداز برای شهرها و محلات، دیگر نه یک «انتخاب» بلکه به یک «ضرورت» تبدیل شده است. این مقاله با به کارگیری مدل ارگون به چشم انداز سازی محله خواجه مراد بم پرداخته است. مدل ارگون را فرایندی متشکل از چهار گام تشکیل می دهد که بر اساس چند پرسش ساده بنا شده است: اکنون کجا هستیم؟ به کجا می رویم؟ کجا میخواهیم باشیم؟ و چگونه به آنجا برسیم؟
به منظور تدوین چشم انداز برای محله زلزله زده خواجه مراد، در سال 1392 (10 سال پس از زلزله)، چندین مراجعه به شهر بم جهت بازدید از محله، شناخت وضع موجود محله پس از بازسازی، انجام تحقیقات میدانی و برداشت محله نظیر به روز کردن نقشه ها، برداشت عکس، فیلم، کروکی ها و اسکیس های دستی و همچنین مصاحبه با اهالی محله انجام شد.
فرایند پژوهش به شرح ذیل می باشد: شناخت مفاهیمی نظیر چشم انداز و چارچوب طراحی محله (مبانی نظری)، شناخت محدوده مورد مطالعه (محله خواجه مراد در شهر بم)، ارزیابی بازسازی محله، شناخت آسیب پذیری محله، شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای محله در قالب جدول سوات، تدوین چارچوب طراحی محله، چشم اندازسازی (بدین منظور در ابتدا اهداف کلان تدوین شد، سپس بر اساس آن ها اهداف خرد فهرست شده و در نهایت بر اساس اهداف خرد، سیاست هایی تدوین شدند).
دستاورد مقاله عبارت است از تدوین چشم انداز برای محله خواجه مراد به عنوان مورد مطالعاتی می باشد. در این راستا، بر اساس شناسایی وضع موجود محله، اهداف کلان، اهداف خرد و سیاست هایی جهت دستیابی به وضعیت ایده آلی که امید است محله مورد نظر در آینده به آن نائل آید، توصیف گردید.