تعیین رابطه حس تعلق و شاخصه های اجتماعی آن، نمونه موردی: روستای زیارت در گلستان

بافت های سنتی، برخلاف اغلب بافت های امروزی به دلیل نحوه طراحی، ساختار اجتماعی و سایر عوامل، بسیاری از نیازهای اجتماعی و روانی ساکنین خود را تامین می کردند و پاسخگویی بهتری نسبت به بافت های امروزی داشتند. از طرفی محیط و فعالیت های اجتماعی تاثیر مهمی در شکل گیری مفاهیم اجتماعی و از جمله حس تعلق ساکنین دارند؛ حس تعلق علاوه بر اینکه موجب احساس راحتی از یک محیط می شود، می تواند در مکان زندگی فرد به وجود آمده و با گذر زمان عمق و گسترش یابد. ارزش های فردی و جمعی بر چگونگی این حس تاثیر می گذارند و به هویت افراد و احساس تعلق شان به محیط زندگی کمک می کنند و به عنوان یک فرآیند بر سلامت روان هر جامعه ای موثر می باشند. هدف از این پژوهش تعیین رابطه حس تعلق و شاخصه های اجتماعی آن در مردان و زنان روستایی است که در پایداری سکونتگاه هایشان موثر می باشد. بافت روستای تاریخی زیارت گرگان به عنوان نمونه ای مناسب مورد سنجش قرار گرفت و متغیرهایی در آن انتخاب شدند که بررسی آن ها این احساس تعلق را بروز می دهند. در این راستا و با بررسی نظریات موجود، شاخص های مختلفی همچون مشارکت اجتماعی، حضور در فعالیت های اجتماعی، تنهایی، رضایت مندی، ارزش داشتن و غیره بررسی شد. با کنترل سایر متغیرهای غیراجتماعی و تنظیم پرسشنامه ای بسته با مقیاس لیکرت و بررسی حجم نمونه 322 نفر به روش طبقه ای، تاثیر حمایت اجتماعی بر حس تعلق مورد سنجش قرار گرفت. برای رسیدن به این هدف از روش تحلیلی توصیفی، همبستگی و روش تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. از طریق تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج به دست آمده نشان دادند که حمایت اجتماعی و سلامت روان بر حس علق افراد تاثیر مثبت می گذارند؛ همچنین متغیر درگیری با جامعه تاثیر حمایت اجتماعی بر حس تعلق افراد را تعدیل می کند.