واکاوی گفتمان حاکم بر کلاس های نظری دوره کارشناسی پرستاری

گفتمان حاکم بر آموزش پرستاری در ایران مبهم است و بررسی نقادانه آن منجر به باز شدن بستر این گفتمان می شود و می تواند راه گشایی برای کشف الگوهای بازنمایی شده در فرهنگ حاکم باشد. این مطالعه با هدف واکاوی گفتمان حاکم بر کلاس های نظری دوره کارشناسی پرستاری انجام شد.
مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل گفتمان فرکلاف (Fairclough) بود. مشارکت کنندگان اساتید و دانشجویان پنج دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه های علوم پزشکی ایران شامل دانشکده پرستاری مامایی تهران، اصفهان، مازندران (آمل)، بابل و یاسوج بودند. داده های پژوهش حاصل از بررسی 25 مصاحبه انفرادی، 12 گروه متمرکز، 22 مشاهده کلاس نظری و خوانش 32 جزوه، 48 پاورپوینت و 25 سوال امتحانی از دانشکده های محیط پژوهش بود.
دال های کلیدی آموزش نظری پرستاری عناصری نظیر، بیمارمحوری، پاتوفیزیولوژی، تشخیص و درمان بود و مواردی نظیر مراقبت پرستاری و فرایند پرستاری به عنوان دال های شناور این مطالعه بود. بر اساس نتایج مطالعه، هرچند کارگزاران گفتمان آموزش دانشگاهی پرستاری به قدرت واژگان اختصاصی پرستاری نظیر مراقبت محوری و فرایند پرستاری در عرصه ی آموزش نظری پرستاری پی برده اند و سعی دارند دال های شناور را در گفتمان پرستاری تعریف و تثبیت نمایند اما همچنان این امر به درستی اتفاق نیفتاده است و غلبه گفتمان بیومدیکال یا زیست پزشکی در تک تک اجزای این گفتمان قابل لمس است.
با توجه به غلبه گفتمان بیومدیکال، لزوم مفصل بندی مجدد بر مبنای دال های برگرفته از حرفه ی پرستاری لازم و ضروری است و باز تعریف مولفه های پارادایمی غالب، گفتمان تازه ای را طلب می کند؛ گفتمانی که با عناصر استخراج شده از حقیقت و ماهیت رشته و نیز دال های مقبول سیال در نظم گفتمانی آموزش نظری پرستاری مانند مراقبت محوری بتواند از حاشیه خارج شده و به متن گفتمان آموزش دانشگاهی رسوخ کند.