بازخوانی کارکرد هستی شناسانه امام زمان (عج)

فلسفه وجودی امام مهدی را در دو حوزه «تشریعی» و «تکوینی» می توان مورد مطالعه قرار داد؛ حوزه تکوینی نیز شامل حوزه های هستی شناسی، معرفت شناسی و مانند اینها می شود. با توجه به ضرورت واکاوی مسئله مهدویت _ به مثابه شاخه ای از مسئله امامت _ از یکسو و نهادینه بودن اندیشه منجی گرایی در نهاد همه انسان ها از سوی دیگر، در نوشتار حاضر به تبیین کارکرد هستی شناسانه امام زمان پرداخته شده است. از ره گذر این جستار، مشخص می شود که در روایات اهل بیت در تبیین جایگاه حجت الهی در منظومه هستی، علاوه بر شئون اجتماعی به تبیین شئون هستی شناسانه حجت الهی در عالم امکانی نیز پرداخته شده و تحلیل ارائه شده در حکمت متعالیه و عرفان نظری از مسئله ولایت و انسان کامل با منظومه روایات امامیه سازگاری زیادی دارد. حجت الهی در منظومه عالم امکان از سه کارکرد هستی شناسانه مهم، شامل وساطت در فیض الهی، علیت غایی و مظهریت اسماء و صفات الهی برخوردار است.