اثرات بلندمدت آتش سوزی بر ترکیب گونه های چوبی و تجدید حیات طبیعی آنها در جنگل های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل لساکوتی تنکابن، استان مازندران)

این پژوهش اثرات طولانی مدت آتش سوزی بر ترکیب درختان و زادآوری طبیعی در جنگل های لساکوتی تنکابن را 18 سال پس از وقوع آتش سوزی مورد بررسی قرار داد. در هر یک از دو منطقه آتش سوزی شده و آتش سوزی نشده 30 قطعه نمونه 1000 متر مربعی به روش تصادفی-سیستماتیک و با استفاده از شبکه آماربرداری 150 × 100 متر تراکم و قطر برابر سینه درختان و تراکم گونه های درختچه ای و زادآوری برداشت شد. نتایج نشان داد که آتش سوزی ساختار ناهمسال جنگل را تغییر داده است. آتش سوزی در این قسمت از جنگل باعث تغییر ساختار از ناهمسال به همسال نامنظم گردید، و با از بین بردن درختان کم قطر و جایگزین نمودن زادآوری گونه های سایه پسند و مرغوب، سبب دور شدن جنگل از حالت اولیه شده است. آتش سوزی با تغییر در ترکیب جنگل، جنگل خالص راش را به جنگل آمیخته تبدیل کرده است که علاوه بر گونه راش، گونه های ممرز، لور، پلت، کرکف، شیردار، کرب، گیلاس وحشی، ون، بارانک و اوری نیز حضور پیدا کردند. نتایج نشان داد که آتش سوزی باعث کاهش تعداد در هکتار درختان در منطقه آتش سوزی شده شد (02/130 در آتش سوزی شده و 71/236 در آتش سوزی نشده) و از نظر میانگین تعداد در هکتار زادآوری باعث افزایش تراکم گونه ها شد (1765 در آتش سوزی شده و 1283 در آتش سوزی نشده). بین دو منطقه از نظر تراکم درختچه ها نیز اختلاف معنی داری مشاهده شد به طوری که تراکم در منطقه آتش سوزی شده (2/250) بیشتر از آتش سوزی نشده (77/193) بود. با توجه به شرایط منطقه مورد مطالعه، اجرای عملیات پرورشی می تواند باعث بهبود وضعیت ترکیب و تنوع زادآوری شود.