اثر زمان برداشت بر فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره اتانولی ریشه شیرین بیان

امروزه با افزایش آگاهی مصرف کنندگان نسبت به سالم بودن افزودنی های غذایی خصوصا آنتی اکسیدان ها سعی بر این است که از این مواد به جای مواد شیمیایی ترکیبی در مواد غذایی استفاده شود. شیرین بیان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی می باشد که دارای ترکیبات فیتوشیمیایی با اثرات سلامتی بخش است. از این ترکیبات می توان گلیسیریزین و ترکیبات فنولیک را به عنوان آنتی اکسیدان، کاهنده آسیب های اکسیداتیو به سلول که منجر به سرطان، بیماری های قلبی و... می شود نام برد. کیفیت گیاهان دارویی تحت تاثیر عوامل زیادی از جمله زمان برداشت قرار می گیرد. بنابراین می توان گفت بررسی اثر زمان برداشت روش مناسبی برای رسیدن به بهترین کیفیت دارویی گیاه شیرین بیان می باشد.
ریشه شیرین بیان در 2 فصل پاییز و زمستان (20 مهر و 20 دی) از استان گلستان (ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله) جمع آوری گردید. ترکیب شیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی ریشه های برداشت شده در 2 فصل متفاوت با آزمونهای DPPH، قدرت احیاکنندگی و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل ارزیابی شد.
مقدار رطوبت در ریشه های برداشت شده در فصل پاییز بیشتر بود در حالی که مقدار پروتئین، قند، خاکستر و ترکیبات فنولیک در ریشه های برداشت شده در فصل زمستان (20 دی) ببیشتر بود. نتایج نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ریشه شیرین بیان برداشت شده در فصل زمستان (20 دی) بیشتر می باشد.
با توجه به این که عوامل محیطی سبب تغییراتی در رشد گیاهان دارویی و کیفیت مواد موثره آنها می گردند لذا برداشت یک گیاه دارویی زمانی مقرون به صرفه است که مواد موثره آن به حد مطلوب رسیده باشد. برداشت گیاهان دارویی در زمان نامناسب نه تنها میزان محصول به دست آمده را کاهش می دهد بلکه محصول برداشت شده نیز از کیفیت خوبی برخوردار نخواهد بود زیرا عملکرد اندام مورد نظر و هم چنین میزان متابولیت های ثانویه یک گیاه دارویی در مراحل مختلف رشد و نمو گیاه متفاوت است.