شخصیت های اجتنابی در تعاملات زناشویی: یک مطالعه کیفی

ویژگی های شخصیتی زوجین، نقش اساسی در تعاملات زناشویی ایفا می کند. در خانواده هایی که مرد فردی اجتنابی است، به دلیل نقش موثر او در روابط زناشویی و خانوادگی، تعاملات سرد و بی روحی در خانواده حاکم می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های شخصیتی مرتبط با تعاملات زناشویی مردان اجتنابی از دیدگاه متخصصان خانواده بود.
مطالعه کیفی حاضر با رویکرد تحلیل تماتیک صورت گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند و مصاحبه ها به صورت نیمه ساختار یافته تا حد اشباع اطلاعات با هشت نفر از متخصصان خانواده انجام شد. سپس، اطلاعات به دست آمده به شیوه تحلیل تماتیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در تجزیه و تحلیل داده ها، دو طبقه اصلی «ویژگی های خودشکن» و «ویژگی های دیگرشکن» به دست آمد. ویژگی های خودشکن شامل «فرسودگی زناشویی»، «کناره گیری»، «خود حقیرپنداری»، «جمع هراسی» و «دوسوگرایی» و ویژگی های دیگرشکن شامل «کمال گرایی جبری»، «خودمحوری ناسازگارانه»، «خانه های سرد احساسی»، «تغییرگریزی»، «ظاهر اجتماع پسند»، «انفعال جنسی»، «منفعل- مهاجم»، «تنگ نظری مالی» و «کم تحرکی بیانی» بود.
ویژگی های شخصیتی خودشکن و دیگرشکن افراد اجتنابی، از یک سو منجر به آسیب رسیدن به خود آن ها و از سوی دیگر، موجب شکل گیری تعاملاتی سرد در روابط زناشویی می گردد که نارضایتی زناشویی آن ها و همسرانشان و کاهش کیفیت زناشویی، از پیامدهای آن است. در نتیجه، شناسایی این ویژگی ها منجر به شکل گیری راهکارهای نوین در جهت تعدیل و مدیریت این ویژگی ها و متعاقب آن بهبود تعاملات و افزایش کیفیت زناشویی خواهد شد.