تحول شخصیت های زن در آثار سیمین دانشور و غزاله علی زاده

شخصیت یکی از مهم ترین عناصر داستان است. شخصیت های داستانی آفریده ی ذهن زمانمند نویسنده و بافته ای در تاروپود واقعیت و خیال است. شخصیت های داستان می تواند متاثر از برهم کنش ساختار اجتماعی و ساختار ذهنی نویسنده باشد. داستان موفق داستانی است که شخصیت های آن پویا هستند و در روند داستان متحول می شوند و به رشد و پویایی جامعه کمک می کنند. در زمینه ی تحول شخصیت ها در جهان داستان عواملی گوناگون چون: زمینه و مناسبات اجتماعی–فرهنگی، برخورداری از سرمایه ی اجتماعی، تحصیلات عالیه و رشد آگاهی، باور شخص به تحولات فردی و اجتماعی، و… تاثیر گذارند. در این مقاله شخصیت های داستان های سیمین دانشور و غزاله علی زاده از منظر متحول شدن مورد بررسی قرارگرفته است. دستاورد پژوهش ناظر بر این است که با توجه به دنیا و تجربه ی زیسته ی دو نویسنده شخصیت های داستان های آنان شباهت ها و تفاوت هایی دارند. دو نویسنده شخصیت-های خود را از دو طبقه ی متوسط و تحصیل کرده و پایین و ستمدیده انتخاب کرده اند. شخصیت های گزینش شده از طریق مناسبات اجتماعی، تجربه ی زیسته و آموزش و یادگیری متحول شده اند. شخصیت های آفریده ی دانشور آرام آرام، مصلحت اندیشانه و محتاطانه متحول می شوند؛ اما شخصیت های داستان علی زاده با تغییر و تحول درونی، صاحب روحیه ی انقلابی و خطرپذیری شده و شرایط اجتماعی را دگرگون می کنند یا برخی نیز تسلیم شرایط سخت جامعه می گردند.