«اصلاحگری» و «میانجیگری» به عنوان جایگزین روش های سنتی حل اختلافات مدنی- تجاری و امکان بکارگیری آنها در صنعت نفت

در دهه های اخیر، غالب تجار بین المللی از رجوع اختلافات خود به دادگاه ها رویگردان شده و به داوری روی آوردند. از دلایل این رویکرد می توان به سرعت بیشتر و هزینه کمتر داوری، خصوصی و محرمانه بودن آن و اختیار طرفین دعوی در تعیین تشریفات حل اختلاف اشاره کرد. لیکن، به مرور مزیت های داوری بر رسیدگی دادگاهی رنگ باخته و داوری شکل و شمایل رسیدگی دادگاهی به خود گرفت. با افزایش قاعده مندی و پیچیدگی داوری، سرعت رسیدگی کاهش و هزینه های داوری افزایش یافت. دلایلی از این دست باعث اقبال رو به فزونی تجار بین المللی به روش های حل اختلاف جایگزین ساده تر، سریع تر و ارزان تر از قبیل میانجیگری و اصلاحگری شده است. مقاله حاضر به بررسی مزیت روش های اصلاحگری و میانجیگری نسبت به رسیدگی دادگاهی و داوری پرداخته و امکان کاربرد آنها برای حل اختلافات ناشی از قراردادهای نفتی و گازی را مورد بحث قرار می دهد و نتیجه می گیرد که با توجه به ویژگی های خاص صنعت نفت از جمله نیاز به حل سریع اختلاف و لزوم حفظ جو همکاری و دوستی در این قراردادهای بلند مدت، روش های اصلاحگری و میانجیگری می توانند جایگزین مناسبی برای روش های حل اختلاف داوری و رسیدگی دادگاهی به منظور حل اختلاف در قراردادهای نفتی و گازی بوده و به تکمیل پروژه ها و تداوم سرمایه گذاری ها در این صنعت خاص کمک نمایند.