شهید صدر و تحلیل عقلانی امامت

به رغم آنکه امامت از محوری ترین مباحث اعتقادی شیعه است، شهید بزرگوار، علامه محمدباقر صدر که به حق باید او را شهید آغازگر معارف نوین اسلامی نامید احتمالا به دلیل اشتغال به مباحث ضروری دیگری که اصل دین را تهدید می کرد، به این مبحث کمتر پرداخته است. شهید صدر(ره) در مباحث امامت بیشتر از زوایای غیرروایی به موضوع پرداخته و چنان که خود در موارد متعددی یادآور شده، در پی تحلیل مسائل امامت به گونه ای عقلانی و قابل قبول برای کسانی است که نمی خواهند فقط از زاویه مباحث روایی به آن مباحث بنگرند؛ از این رو مباحثی را مطرح کرده است که دیگران یا بدان توجه نداشته اند یا عده کمی به آن دقت کرده اند. شهید صدر در بحث امامت همسو با نظریه پردازانی چون شهید مطهری و امام خمینی و برخی دیگر، بین امامت و رهبری سیاسی، و امامت و رهبری علمی و مرجعیت دینی تفکیک قائل شده است. در این نوشتار نظرات شهید صدر در خصوص امامت یادآوری شده است. در پایان مقاله نیز با توجه به تفکیکی که شهید صدر و برخی دیگر از علما در مناصب و شئون امامت انجام داده اند، سوالاتی مطرح شده که شایسته است اصحاب قلم و اندیشمندان شیعه به آنها بپردازند.