بررسی راهبردهای قیمت گذاری زعفران با رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک

زعفران با توجه به قدرت ایجاد اشتغال بالا و ایجاد درآمد مناسب به عنوان یک محصول مهم برای کشاورزان استان خراسان رضوی به حساب می‏آید. وجود مسائل و مشکلات پیش روی زعفران کاران در زمینه بازاریابی و صادرات باعث گردیده این محصول به رغم کیفیت مرغوب، از وضعیت مناسبی در بازار جهانی برخوردار نباشد. لذا بررسی آمیخته بازاریابی قیمت به عنوان یکی از مهم ترین عوامل موثر بر بازاریابی زعفران در منطقه ضروری به نظر می رسد. به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای آمیخته بازاریابی قیمت زعفران، در این مطالعه از رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک استفاده شد. اطلاعات موردنیاز از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه تخصصی با مدیران و کارشناسان شرکت های تولیدکننده و صادرکننده زعفران در شهرهای مشهد و تربت حیدریه در سال 1394 جمع آوری گردید. جهت بررسی روایی منطقی پرسش نامه ها و صحت و سقم سوالات، پرسش نامه ها توسط اساتید راهنما و مشاور و چند تن از کارشناسان مورد بررسی و اصلاح قرار گرفت. در ابتدا تعدادی پرسش نامه اولیه تکمیل شد و با کاربرد روش آلفای کرونباخ ضریب پایایی 79/0 حاصل گردید. نتایج ماتریس عوامل داخلی نشان داد که نقاط ضعف بر قوت غلبه دارند و بر طبق نتایج ماتریس عوامل خارجی نیز نقاط فرصت بر تهدید برتری دارند. نتایج مطالعه همچنین نشان داد ظرفیت افزایش ارزش افزوده ناشی از فرآوری زعفران با امتیاز 57/0 و ارزش صادراتی با امتیاز 54/0 مهم ترین نقطه قوت و قیمت پایین خرید از کشاورزان با امتیاز 13/0 و عدم آگاهی از قیمت رقبا با امتیاز 11/0 مهم ترین نقاط ضعف آمیخته بازاریابی قیمت است. همچنین صادرات محصول، باکیفیت های مختلف بر اساس توانایی مالی مشتریان بازارهای هدف با امتیاز 32/0 و تعیین قیمت بر اساس محیط رقابتی و اقتصادی با امتیاز 32/0 با اهمیت ترین فرصت ها و عدم ثبات نرخ ارز با امتیاز 40/0 و نوسان قیمت در بازار صادراتی با امتیاز 36/0 بااهمیت ترین تهدیدهای کنونی آمیخته بازاریابی قیمت زعفران است. نتایج کلی حاصل از ماتریس تحلیل وضعیت نشانگر تدافعی بودن راهبردهای فاکتور فرآوری زعفران است. لذا طبق نتایج به دست آمده راهبردهای ایجاد نظام بورس منطقه ای داخلی زعفران و کنترل مدت دار قیمت در بازارهای صادراتی با هدف توجه به نظام قیمت گذاری و خرید عادلانه پیشنهاد می‏گردد