ترجمه نشانه نظام گرافیکی: مطالعه موردی دو نسخه دوبله حرفه ای

در پیشینه ترجمه دیداری شنیداری، از ایران به عنوان کشوری دوبله محور یاد می شود. در حالی که در همین شیوه، مترجمان و دوبلورها با نشانه نظام های معنایی سروکار دارند که به صورت عنوان، زیرنویس و نوشته روی تصویر ظاهر می شود و در مجموع، در مطالعات فیلم «نشانه نظام گرافیکی» نامیده می شود. با توجه به رشد روز افزون مطالعات دیداری شنیداری و نقش مهم نشانه نظام گرافیکی در درک بهتر فیلم، مطالعات نسبتا کمی در این حوزه انجام شده است. از این رو، نویسندگان این مقاله به بررسی و مقایسه دو روش ترجمه صدای برون کادری و جایگذاری در برگرداندن نشانه نظام گرافیکی در دو نسخه دوبله رسمی فارسی از فصل اول شرلوک پرداخته اند. نتایج نشان می دهد از مجموع 28 صحنه مربوط به نشانه نظام گرافیکی متحرک، شبکه تلویزیونی بی بی سی تمام آن ها را با روش جایگذاری برگردانده، در حالی که صدا و سیمای ایران 5 صحنه را با روش ترجمه صدای برون کادری بدون ترجمه باقی گذاشته است. با بررسی کیفی محدودیت ها و برتری های دو روش نسبت به یکدیگر، نویسندگان عمده ترین دلیل ترجمه نشدن نشانه نظام گرافیکی در ترجمه صدای برون کادری را «تعامل نشانه نظام ها» یافتند. در پایان نیز، برای انجام پژوهش های آتی در این حوزه پیشنهادهایی ارائه شده است.