دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه

یکی از مهم ترین سازوکارها و ابزار تامین هدف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تدوین و اجرای دیپلماسی فرهنگی کارآمد است. اهمیت این امر برآمده از جایگاه دیپلماسی فرهنگی برای برقراری ارتباط با نخبگان و عامه جامعه است. در جمهوری اسلامی ایران نیز طی سالیان اخیر موضوع اهمیت و توسعه دیپلماسی فرهنگی به صورت فزاینده مورد توجه سیاستگذاران، مسیولان و کارگزاران و مجامع علمی کشور قرار داشته و در این زمینه سرمایه گذاری ها و فعالیت های گسترده ای هم به لحاظ علمی و نظری از طریق مقالات، کتب، همایش ها و جلسات، و هم به صورت عملی از طریق ایجاد و گسترش سازوکارها در داخل و خارج از کشور، توسعه کمی و کیفی فعالیت های رسانه ای خصوصا راه اندازی شبکه های متعدد رادیو و تلویزیونی، پذیرش دانشجویان و طلاب خارجی، مبادله هییت های متعدد از نخبگان و گروه های مرجع و غیره انجام پذیرفته است، ضرورت اعمال دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه ازاین رو از اهمیت و اولویت مضاعف برخوردار می گردد که طی سالیان اخیر شاهد تشدید دو موج قوی ایران هراسی و شیعه هراسی از سوی بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای به منظور منزوی ساختن تهران در محیط سیاسی امنیتی و فرهنگی خود هستیم. این مقاله در پی توضیح و تبیین دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در خاورمیانه است. به باور نویسنده تغییر و تحولات سیاسی و فرهنگی اجتماعی کشورهای خاورمیانه طی چند سال اخیر در کنار دو موج قوی مورد اشاره در بالا، ضرورت بازنگری در رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در استفاده از ابزار دیپلماسی فرهنگی و بازتعریف جدید از دیپلماسی فرهنگی سنتی را موجب شده اند.