تاریخچه دیاژنز سازند مزدوران و ارتباط دو لومیتی شدن با سکانس های رسوبی در دشت گنبد،غرب کپه داغ

سازند کربناته مزدوران در برش سطح الارضی چشمه خان در غرب حوضه کپه داغ در شمال غرب شهرستان جاجرم، متشکل از دولومیت در بخش های قاعده ای و بالایی و سنگ آهک های نازک تا ضخیم لایه در بخش های میانی برش است. این سازند در چاه قزل تپه 2 از لایه های متناوب سنگ آهک و شیل تشکیل شده است. فرآیندهای سیمانی شدن، میکریتی شدن، نئومورفسیم، انحلال، فشردگی، دولومیتی شدن، ددولومیتی شدن، ایجاد درزه و شکستگی، هماتیتی شدن، پیریتی شدن و سیلیسی شدن این رسوبات را تحت تاثیر قرار داده اند. دولومیتی شدن، گسترده ترین فرآیند دیاژنزی در این سازند به شمار می‎رود. انواع سیمان کربناته شامل سیمان های هم ضخامت به همراه سیمان های هم محورحاشیه ای، بلوکی، دروزی، شعاعی در نمونه های گرینستونی قابل مشاهده هستند. دولومیت‎های سازند مزدوران بر اساس فابریک به چهار گروه بسیار ریز بلور، ریز بلور، متوسط بلور و درشت بلور تقسیم می‎شوند که به جز مورد اول، بقیه ثانویه هستند. این فرآیندها در سه محیط دیاژنزی دریایی، متئوریک و دفنی صورت گرفته اند. نتایج آنالیز عنصری سنگ های مورد مطالعه نشان دهنده تاثیر فرآیندهای محیط دیاژنز به خصوص متئوریک (افزایش مقدار عناصر آهن و منگنز و همبستگی مثبت شان با یکدیگر و کاهش چشمگیر مقادیر استرانسیم) در یک سیستم دیاژنتیکی نیمه بسته تا نیمه باز بوده و به احتمال زیاد کانی شناسی اولیه سازند مزدوران از نوع کلسیت (رابطه بین نسبت استرانسیم به کلسیم و منگنز و دامنه تغییرات گسترده مقادیر منگنز) بوده است. دولومیت های نوع اول در بیشتر موارد در انتهای سکانس های کم عمق شونده رو به بالا دیده می شوند و مانند فرآیند ددولومیتی شدن نشانه افت سطح آب دریا هستند.