واکنش برخی ژنوتیپ های محلی و اصلاح‏شده کنجد به عوامل بوته میری در شرایط مزرعه

اصلاح کنجد برای ایجاد مقاومت به عوامل بوته میری، یکی از اهداف مهم در برنامه به نژادی این محصول محسوب می شود. از آنجایی که مهم ترین عوامل ایجادکننده بوته میری قارچ های خاکزی هستند، بهترین راه برای کنترل این بیماری، استفاده از ارقام مقاوم است. قارچ های Macrophomina phaseolina (عامل بیماری پوسیدگی زغالی) و Fusarium oxysporum f. sp. sesami (عامل پوسیدگی ریشه، طوقه و ساقه کنجد) ، مهم ترین عوامل بوته میری کنجد در کشور هستند. در این تحقیق به منظور غربال ژرم پلاسم کنجد به عوامل بوته میری، 81 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده در مزرعه ای که با بقایای بوته های بیمار آلوده شده بود، کاشته شدند. آزمایش در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال های زراعی 83-1381 انجام شد. نتایج نشان داد که چهار ژنوتیپ مغان 17، مغان 19، مغان 3 و عراقی 2 دارای بیشترین سطوح مقاومت به بیماری بوته میری در شرایط مزرعه بودند. تعداد شانزده ژنوتیپ به عنوان نیمه مقاوم، پانزده ژنوتیپ به عنوان نیمه حساس و بقیه به عنوان حساس یا خیلی حساس گروه بندی شدند.