بررسی عنصر روایت در اسطوره ی گیلگمش مبتنی بر دیدگاه نورثروپ فرای

یکی از دغدغه های دیرین بشری در طول تاریخ مقابله با پدیده ی مرگ و نیستی بوده است. آدمی از طریق مقابله با مرگ سعی کرده تا به زندگی خود دوام بیشتری ببخشد.
او در مقابل پدیده ی مرگ، اساطیر تولد، نوزایی و جاودانگی را پدید آورد تا به این طریق به احساس ترس و دهشت از مرگ فائق آید. به خاطر اهمیت این مساله در این راستا در هر قبیله و تمدنی، آئین ها و مراسمی شکل گرفت که هر چند به ظاهر ریخت و شکل برگزاری آن ها متفاوت بودند، اما تقریبا ساختارهای مشابه و کارکردهای یکسانی به خود گرفتند.
جاودانگی و مقابله با مرگ، نیاز مشترک همه ی انسان ها است. به همین خاطر تمامی تمدن ها، اساطیر و آئین های ویژه ای در این خصوص دارند. اهمیت پدیده ی مرگ تا جایی است که بن مایه ی اولین حماسه ی مکتوب بشری یعنی "گیلگمش"، مقابله با مرگ و یافتن عصاره ی جاودانگی است.
خاستگاه گیلگمش فرهنگ آشور است که از نظر قدرت همتای رستم ایرانی و هراکلس یونانی و هرکول رومی است. او با یک دست قادر به خفه کردن شیر و کشتن گاو وحشی بوده است و مرگ تنها هماورد او است که در مقابلش تن به شکست می دهد. گیلگمش پس از طی طریق و کشف و شهود به ضرورت پدیده ی مرگ پی می برد و مرگ را پذیرا می شود. گیلگمش علی رغم قدمت و تاریخ چندین هزار ساله، کارکرد خود را در جهان معاصر نیز دارد، تا جایی که به کرار درام نویسان به سراغ این اسطوره رفته اند.
یکی از شاخص های ویژه ی اسطوره ی گیلگمش عنصر روایت در آن است که جدای از موضوع عام آن که به پدیده ی مرگ و جاودانگی می پردازد، راز ماندگاری و خوانش های آن در طول اعصار مدیون عنصر روایت آن است. عنصر روایت در این اثر هنری تا جایی است که اگر به این شکل اسطقس دار و محکم نبود و کم و کاستی هایی در آن وجود داشت، شاید این اسطوره به این شکل و با این شدت مورد اقبال و استقبال خوانندگانش قرار نمی گرفت.
یکی از نظریاتی که بهتر می توان به جایگاه و اهمیت عنصر روایت در گیلگمش پرداخت، نظریه ی روایت نورثوروپ فرای است که بر اساس آن نظریه می توان اسطوره ی گیلگمش را مورد مداقه و تحقیق قرار داد.
این تحقیق به شیوه ی کتابخانه ای متن را تحلیل ساختاری کرده و به روش فرامتنی عنصر روایت در گیلگمش را با توجه به نظریه نورثروپ فرای در زمینه ی روایت مورد مداقه و بررسی قرار خواهد داد.