روند رشد، واکنش تغذیه ای و تحمل ترویرسیترنج به خاک های آهکی

سطح زیر کشت مرکبات استان مازندران بالغ بر 120 هزار هکتار می باشد. با توجه به وجود آهک در خاک های منطقه و روند افزایش آن از میانه به شرق و همچنین حساسیت پایه معمول منطقه (نارنج) به ویروس تریستیزای مرکبات، پایه جایگزین نارنج علاوه بر تحمل یا مقاومت به این بیماری، بایستی به خاک های آهکی هم سازگاری داشته باشند. بنابراین در این پژوهش پاسخ های رویشی، تغذیه ای و همچنین تحمل پایه ترویرسیترنج به خاک های با آهک متفاوت (خاکهای منطقه) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی پاسخ پایه ترویرسیترنج با پیوندک نارنگی انشو به خاک های آهکی شرق مازندران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی نشان داد که بیشترین میانگین وزن خشک اندام هوایی و ریشه از خاک با مقدار آهک کل و فعال به ترتیب 14 و 5 درصد حاصل شد. بیشترین درجه زردی برگ از خاک هایی با آهک فعال 14 و 16 درصد و آهک کل 30 و 45 درصد به دست آمد. همچنین بیشترین و کمترین میانگین روند افزایشی قطر طوقه به ترتیب از خاک هایی با آهک کل 9 و 25 درصد حاصل شد. خاک هایی با آهک کل 14 و 30 درصد، بیشترین غلظت آهن کل در ریشه داشند. میانگین غلظت آهن کل، منگنز و روی در ریشه به ترتیب حدود 5/12، 8 و 6/4 برابر میانگین غلظت آن ها در برگ بود که تجمع و رسوب آنها به ویژه آهن و منگنز را در ریشه ها نشان می دهد. میانگین غلظت منگنز برگ در همه خاک ها کمتر از حد کفایت بود در حالی که مقدار منگنز قابل استفاده بیشتر خاک ها بیش از حد مطلوب برای درختان مرکبات بود. براساس نتایج این پژوهش، از عناصر پرمصرف، کلسیم و منیزیم بیشترین و گوگرد و فسفر کمترین راندمان انتقال از ریشه به برگ را داشتند و از عناصر کم مصرف، آهن و منگنز کمترین راندمان انتقال از ریشه به برگ را نشان دادند. به طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش ترویرسیترنج به عنوان پایه نیمه متحمل به خاک های آهکی است و استفاده از آن در خاک های با آهک کل و فعال به ترتیب بیشتر از 20 و 10 درصد توصیه نمی شود.