نظام دارویی ژنریک ایران در گذر زمان

نظام دارویی کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی به «نظام نوین دارویی ایران» یا همان «طرح ژنریک» تبدیل شد. اگرچه تغییر نظام دارویی ایران یکی از مهم ترین تغییرات نظام سلامت کشور پس از انقلاب است هیچ سابقه مکتوبی در مورد علت و نحوه انتخاب این نظام دارویی و چگونگی اجرای آن وجود ندارد. نظام دارویی ایران یا طرح ژنریک به طور کلی برپایه احساسات انقلابی و ملی در سال 1358 مطرح و به اجرا در آمد و در تمام ارکان مربوط به دارو و داروسازی در کشور تغییرات زیادی را ایجاد کرد. تلاش در جهت دستیابی به استقلال و خودکفایی یعنی قطع وابستگی در صنایع دارویی به عنوان هدف نهایی از اجرای طرح ژنریک بود. طی 3 دهه گذشته و به خصوص در اواخر دهه 80 نظام نوین دارویی ایران دستخوش تحولات زیادی شد. اگرچه این تحولات نیز مانند اجرای خود طرح ژنریک ایران حاصل یک ارزیابی جامع و طبق برنامه مشخصی نبود ولی باعث تغییرات بنیادین در نظام دارویی کشور شدند. با گذشت بیش از 4 دهه از اجرای نظام دارویی ژنریک در کشور حتی درحال حاضر نیز تعریف مکتوب و مشخصی از مشخصات و ویژگی های این نظام در دسترس نیست و علیرغم آنکه در اسناد بالادستی نظام سلامت مکررا از نظام دارویی ژنریک و لزوم حفظ و تداوم آن نام برده شده است ولی تعریف روشنی از این نظام ارائه نشده است. به همین دلیل اخیرا گروه دارویی فرهنگستان علوم پزشکی تعریف مشخصی از ابعاد نظام دارویی ژنریک تدوین و به مجمع تشخیص مصلحت، به عنوان مرجع تبیین کننده سیاست های کلی نظام، ارائه کرده است.