شناسایی و اندازه گیری فیتواسترول ها در ماست به روش کروماتوگرافی گازی

استرول ها بزرگترین جزء ترکیبات غیرصابونی شونده لیپیدها را تشکیل می دهند. عمده ترین ترکیبات استرولی چربی ها و روغن های گیاهی، فیتواسترول ها هستند که فراوان ترین انواع آنها در گیاهان عبارتند از سیتواسترول، کمپسترول و استیگماسترول. انواع ماست بخصوص ماستهای پرچرب یکی از غذاهای مناسب حامل استرول های گیاهی می باشد. در این مطالعه کلسترول و 4 ترکیب فیتواسترولی 62 نوع ماست مختلف در شهر تبریز شناسایی و اندازه گیری شده است. برای این منظور پس از صابونی کردن و استخراج مایع-مایع نمونه ها، مواد غیر صابونی شونده با روش کروماتوگرافی لایه نازک خالص سازی و به روش کروماتوگرافی گازی با آشکارساز یونیزاسیون شعله ای، بدون مرحله مشتق سازی شناسایی شدند. مراحل صابونی کردن بهینه سازی و اعتبار سنجی گردید. روش مذکور آسان، سریع و تکرارپذیر بوده و از کارائی بالایی در تشخیص استرول ها در نمونه های ماست برخوردار است. بیشترین ترکیب استرولی در نمونه های ماست کلسترول (65 تا 99 درصد) بوده و از بین استرول های گیاهی، کمپسترول (7/4 درصد) و پس از آن براسیکاسترول (08/2 درصد) غالب بودند. بر اساس استاندار های ملی ایران، در مجموع 46 نمونه ماست (2/74 درصد) غیر قابل مصرف تشخیص داده شد.