اثر تنظیم کننده های مختلف رشد و تیمار زخم در افزایش ریشه زایی قلمه های مورد (Myrtus communis)

استفاده از قلمه، یکی از مهم ترین شیوه های افزایش درختان و درختچه ها می باشد. گیاه مورد ((Myrtus communis L. یکی از گیاهان دارویی و بومی فلور ایران و از گیاهان ویژه منطقه مدیترانه است که در مناطق استپی با شرایط زمستان های سرد و تابستان های گرم و خشک نیز رویش دارد. راحت ترین و ارزان ترین روش تکثیر این گیاه از طریق قلمه است، ولی قلمه های این گیاه به راحتی ریشه دار نشده و نیاز به تیمار خاصی از جمله، استفاده از اکسین و سیتوکینین می باشد.

این آزمایش در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 4 فاکتور (سه سطح تنظیم کننده IBA، سه سطح تنظیم کننده NAA و سه سطح تنظیم کننده CK و فاکتور زخم (زخم و عدم زخم) در سه تکرار انجام شد و صفاتی از قبیل تعداد ریشه، طول بلندترین ریشه، طول ریشه، تعداد ساقه فرعی، طول بلندترین ساقه و تعداد قلمه های ریشه دار شده مورد ارزیابی قرار گرفت.

نتایج به دست آمده اختلاف معنی دار تیمارهای آزمایشی را در سطح احتمال یک درصد نشان داد. از بین تیمارها بهترین تیمار که منجر به تولید تعداد ریشه های مطلوب شد، تیمار مربوط به اکسین از نوع نفتالن استیک اسید با غلظت ppm 500 در شرایط بدون زخم است و تیماری که بزرگترین ریشه ها را تولید کرده بود، تیمار مربوط به اکسین از نوع نفتالن استیک اسید با غلظت ppm 1000 در شرایط ایجاد زخم است. از بین مقادیر، تیمار ppm 1000 IBA بیشترین درصد ریشه زایی را به همراه داشت، IBA با غلظت ppm 1000 در شرایط ایجاد زخم و NAA با غلظت ppm 2000 در شرایط بدون زخم موثرترین تیمار بوده است.

با توجه به اهمیت ریشه زایی در مورد درختانی مانند مورد که اهمیت دارویی فوق العاده دارند، توصیه م ی شود از هورمون اکسین از نوع نفتالین استیک اسید برای تولید بیشترین میزان ریشه های مطلوب استفاده کرد.