انتخاب غیر مستقیم به منظور بهبود عملکرد کمی و کیفی اکوتیپ های سیاهدانه کشت شده در شرایط منطقه اصفهان

سیاهدانه یکی از گیاهان داروئی مهم و از تیره رانونکولاسه می باشد. لذا، این تحقیق با هدف بررسی نقش فاصله ژنتیکی و تعیین صفات موثر بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه به مرحله اجراء درآمده است.  بذور 10 اکوتیپ گیاه داروئی سیاهدانه در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) کشت شد. در طول فصل زراعی مراقبت های لازم صورت گرفت. صفات مختلف در طی مراحل رشد گیاهان و در زمان خاص خود انجام شد. در نهایت، استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و به کمک دستگاه اسانس گیری طرح کلونجر صورت گرفت و میزان اسانس به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت.  نتایج حاکی از تفاوت معنی دار بین اکوتیپ های سیاهدانه از نظر کلیه صفات مورد بررسی بود. نتایج تجزیه رگرسیون و علیت عملکرد نشان داد که صفات تعداد شاخه، روز تا شروع گلدهی، تعداد کپسول و سرعت پر شدن دانه بهترین شاخص های انتخاب غیر مستقیم در جهت بهبود ژنتیکی عملکرد دانه و اسانس اکوتیپ های سیاه دانه می باشند. اکوتیپ های داران، فریدن و کاشان بیشترین میانگین عملکرد اسانس را تولید نموده و لذا برای کشت توسط زارعین قابل توصیه هستند.  تحقیقات اندکی در مورد تعیین فاصله ژنتیکی و تعیین شاخص های انتخاب موثر برای بهبود ژنتیکی عملکرد کمی و کیفی در سیاهدانه انجام شده است. لذا، نتایج این تحقیق می تواند در به نژادی کاربردی گیاه داروئی و ارزشمند سیاهدانه مورد استفاده قرار گیرد. با تعیین اکوتیپ های برتر نیز زارعین قادر خواهند بود به کشت و کار ژنوتیپ های دارای عملکرد بالا اقدام نمایند.