توسعه و ارزیابی یک سامانه بینی الکترونیکی بر پایه حسگرهای نیمه هادی اکسید فلزی جهت تشخیص و جداسازی اسانس های لیمو

اسانس ها یا روغن های فرار ازجمله مواد موجود در گیاهان هستند که شامل مخلوط پیچیده ای از مواد شیمیایی آلی مثل ترپینوئیدها، آلدئیدها، الکل ها، استرها، ستن ها و غیره می باشند. اسانس ها از تقطیر مواد فرار موجود در اندام های مختلف گیاهان تازه یا خشک به دست می آیند و وزن مخصوص آن ها غالبا از آب کمتر است. اسانس ها را می توان به سه دسته طبیعی، مشابه طبیعی و مصنوعی تقسیم کرد. روش های متداول شناسایی و ارزیابی اسانس های روغنی دارای نقطه ضعف هایی هستند. در این تحقیق یک سامانه بینی الکترونیکی شامل هفت حسگر نیمه هادی اکسید فلزی برای تشخیص و تفکیک هشت نوع اسانس لیموی تجاری توسعه داده شده و با استفاده از روش های تحلیل مولفه های اصلی، تحلیل تفکیک خطی و شبکه عصبی مصنوعی ارزیابی شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل داده های این سامانه، روش تحلیل مولفه های اصلی با دو مولفه اصلی PC1 و PC2 توانست 99 درصد از واریانس داده ها را پوشش دهد. همچنین تمامی حسگرها ضرایب لودینگ بالایی را از خود نشان دادند. روش های تحلیل تفکیک خطی و شبکه عصبی مصنوعی نیز به ترتیب با دقت بالای 98% و91% قادر به جداسازی نمونه ها بودند. بنابراین سامانه بینی الکترونیکی پیشنهادشده نشان داد که ابزار قابل اعتماد و کم هزینه ای جهت جداسازی اسانس های لیموی تجاری می باشد.