روش شناسی نظریه عقلانیت محمد شحرور

جستجوی ریشه های معرفتی عدم پیشرفت جهان اسلام در بین متفکران معاصر عرب زبان، ادبیاتی را فراهم آورده است که تحت عنوان «نظریه ی عقلانیت» شناخته می شود. دکتر محمد شحرور متفکر معاصر سوری از جمله کسانی است که در این زمینه به تحقیق پرداخته است. پژوهش حاضر تلاشی است در بررسی نظریه عقلانیت ایشان که با تحلیل آثار وی، شکل گیری نظریه عقلانت او را درارتباط با دو دسته عوامل معرفتی و غیر معرفتی، بررسی کرده و مورد ارزیابی قرار داده است. هرچند شحرور در معرفی«استبداد» به عنوان بنیان ساختار معرفتی حاکم بر جهان اسلام تلاش کرده به تبیین جدیدی از بحران عقل در جهان اسلام دست یابد اما در مجموع از تحلیل های جابری فراتر نرفته است و از تکرار و تقلید رنج می برد. همچنین علاوه بر اینکه بسیاری از ادعاهای وی درباره منع نقل و کتابت حدیث توسط پیامبر(ص)، فاقد پشتوانه علمی است، در نفی و کنار گذاشتن سنت نبوی از یک سو و توجه و استناد به عمل و مرام خلفا از سوی دیگر گرفتار تناقض است.