برآورد ترکیب پذیری و هتروزیس برای صفات آگرومورفولوژیک سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) با استفاده از تجزیه لاین × تستر

به منظور مطالعه ترکیب پذیری و هتروزیس عملکرد غده و تعدادی از صفات زراعیدر سیب زمینی، شش هیبرید حاصل از تلاقی سه لاین با دو تستر به همراه والدین به روش لاین ×تستر (2× 3) و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفتند. اختلافمعنی داربین ژنوتیپ ها از لحاظ کلیه صفات مورد مطالعه امکان تجزیه و تحلیل ژنتیکیبرمبنایروش لاین ×تستر میسر کرد. بر اساس نتایج ترکیب پذیری عمومی لا ین ها و تسترها،لاین L1 (Caeser) دارای ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای عملکرد غده، وزن و تعداد غده در بوته، تعداد ساقه اصلی و ارتفاع بوته بود. همچنین تستر T1(Luca) دارای ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای عملکرد غده، وزن و تعداد غده در بوته و درصد ماده خشک غده بود. بنابراین، از این لاین و تستر می توان به عنوان والدین در برنامه های اصلاحی بهره گرفت. هیبریدهای (T1 × L3) (Satina × Luca) و (T2× L1) (Caeser × Savalan) از نظر صفات عملکرد غده،وزن و تعداد غده در بوته دارای ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی دار بودند. نسبت واریانس ترکیب پذیریعمومیبه واریانسترکیب پذیری خصوصی و ضریب بیکر برایتمامصفات مورد مطالعه کمتر از یک بود که این امر حاکیاز نقش موثرتراثر غیرافزایشی ژن هادرکنترل ژنتیکی صفات مورد بررسی دارد. وراثت پذیری عمومی بالا و وراثت پذیری خصوصی نسبتا پایین برای صفات مختلف مشاهده شد. بیشترین میزان هتروزیس برای صفت عملکرد غده متعلق به هیبرید (T1× L3) (Satina × Luca) بود.