اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش گیاهی تنداکسیر Tondexir® و حشره کش شیمیایی ایندوکساکارب Avaunt® روی شب پره مینوز گوجه فرنگی (Lep.: Gelechiidae) Meyrick Tuta absoluta

شب پره مینوز گوجه فرنگیMeyrick  Tuta absoluta آفت مهم و کلیدی گوجه فرنگی می باشد. در بررسی حاضر ابتدا اثرات کشندگی حشره کش گیاهی تنداکسیر (Tondexir®) و حشره کش شیمیایی ایندوکساکارب (Avaunt®) روی تخم این آفت مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش دیگری اثرات غلظت زیرکشنده (LC30) دو ترکیب ذکر شده روی پارارمترهای جدول زندگی این آفت بررسی شد. از دستگاه برج پاشش (Potter tower) برای زیست سنجی ها استفاده شد.همچنین به منظور بررسی تاثیر ترکیبات ذکر شده در شرایط مزرعه ای، آزمایشی با سه تیمار و چهار تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1396 و 1397 انجام شد. در شرایط آزمایشگاهی حشره کش تنداکسیر سمیت بالاتری نسبت به ایندوکساکارب برای تخم T. absoluta داشت. میزان LC50 ترکیبات ذکر شده به ترتیب 9/837 پی پی ام و 1/1139 پی پی ام برآورد شد.  غلظت زیرکشنده ترکیبات ذکر شده به طور معنی داری آماره های جدول زندگی این آفت را تحت تاثیر قرار دادند. طول دوره های جنینی، لاروی، شفیرگی و طول کل دوره پیش از تخم گذاری (TPOP) در تیمار تنداکسیر به طور معنی داری بالاتر از تیمار شاهد بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) در تیمار حشره کش ها به طور معنی داری پایین تر از تیمار شاهد بود (P<0.05). کمترین میزان نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) (105/1 بر روز) و طولانی ترین طول دوره یک نسل (T) (36/39 روز) در تیمار تنداکسیر مشاهده شد. در شرایط مزرعه ای دوام اثر حشره کشی تنداکسیر بالاتر از ایندوکساکارب بود، چنانچه در نمونه برداری های بیست و یک روز پس از تیمار، درصد تلفات ایجاد شدهدر تخم و لارو مینوز گوجه فرنگی در قطعات تیمار شده با این حشره کش به طور معنی داری بالاتر از قطعات تیمار شده با ایندوکساکارب بود. نتایج به طور کلی نشان داد حشره کش گیاهی تنداکسیر اثرات کشندگی و زیرکشندگی بالایی برای مینوز گوجه فرنگی دارد و می تواند به عنوان یکی از گزینه های احتمالی در برنامه مدیریت تلفیقی این آفت (IPM) مطرح باشد.