بررسی تغییرات هدایت هیدرولیکی اشباع در توزیع های مختلف اندازه خاکدانه در خاک کشاورزی

هدایت هیدرولیکی اشباع یکی از مهم ترین ویژگی های فیزیکی خاک است که نقشی عمده در رفتار هیدرولوژیکی خاک دارد. این ویژگی عمدتا تحت تاثیر خصوصیات ساختمانی خاک قرار می گیرد. توزیع اندازه خاکدانه یکی از معیارهای مهم برای توصیف خصوصیات ساختمانی خاک است که بر Ks تاثیر می گذارد. در این پژوهش تغییرات Ks در توزیع های مختلف اندازه خاکدانه در یک نمونه خاک کشاورزی بررسی شد. آزمایش در هشت توزیع مختلف اندازه خاکدانه با میانگین وزنی قطر خاکدانه یکسان (9/4 میلی متر) که شامل درصدهای مختلف اندازه خاکدانه (کمتر از 2، 2 تا 4، 4 تا 8 و 8 تا 11 میلی متر) بود، انجام گرفت. مقدار Ks به همراه سایر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در توزیع های مختلف اندازه خاکدانه تعیین شد. نتایج نشان داد که تفاوتی معنی دار بین توزیع های مختلف اندازه خاکدانه از نظر Ks و نیز فراوانی ذرات معدنی، تخلخل، پایداری خاکدانه، هدایت الکتریکی، ماده آلی و کربنات کلسیم وجود دارد. مقدار Ks و رس در توزیع های دارای درصد بالایی از خاکدانه های درشت (4 تا 8 و 8 تا 11 میلی متر)، بالاتر بود. همبستگی مثبت معنی دار بین Ks و رس، پایداری خاکدانه، هدایت الکتریکی مشاهده شد، درحالی که شن همبستگی منفی نشان داد با این حال همبستگی آن با سیلت، تخلخل و ماده آلی معنی دار نبود. تجزیه رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که رس و پایداری خاکدانه دو ویژگی مهم تعیین کننده مقدار Ks در توزیع های مختلف اندازه خاکدانه هستند (01/0, P<80/0=2R). پایداری خاکدانه به عنوان شاخصی مهم برای ارزیابی تغییرات Ks در توزیع های اندازه خاکدانه بود.