باهم آیی عناصر پیش فعلی اسمی و همکرد «دادن» در فعل مرکب فارسی براساس نظریه واژگان زایشی

مقاله حاضر با هدف تبیین باهمایی علل تاثیرگذار بر باهمایی عناصر پیش فعلی اسمی و همکرد «دادن» در فعل مرکب فارسی بر مبنای نظریه واژگان زایشی (پاستیوسکی، 1995) نگاشته شده است. در میان مجموعه عوامل تاثیرگذار ممکن، به طور ویژه عوامل معنایی را در کانون توجه قرار داده و تلاش می کنیم نشان دهیم که ویژگی های معنایی عناصر تشکیل دهنده فعل مرکب چگونه باهمایی عناصر پیش فعلی و همکرد «دادن» را در افعال مرکب فارسی تعیین می کنند. گام نخست در این مسیر طبقه بندی عناصر پیش فعلی اسمی ترکیب شده با همکرد مذکور با استفاده از مفاهیم نظری برگرفته از رویکرد واژگان زایشی است. این طبقه بندی با هدف تعیین میزان باهمایی همکرد «دادن» با هریک از طبقات و زیر طبقات معرفی شده و در نتیجه تعیین نوع معنایی گزینش شده توسط آن صورت گرفته است. پس از طبقه بندی پیش فعلهای اسمی، درگام بعدی به بررسی میزان و سهم معنایی «دادن» در مجموعه داده های مورد تحلیل می پردازیم. با بهره گیری از اطلاعات بازنمایی شده در ساختارهای واژگانی- معنایی عناصر زبانی بویژه ساختارکیفی که دربردارنده اطلاعات محدود اما مورد نیاز جهت شرح روابط معنایی- واژگانی و محدودیت های باهمایی است، امکان تبیین باهمایی دو عنصر تشکیل دهنده افعال مرکب (در این پژوهش افعال مرکب ساخته شده با همکرد «دادن») بر اساس مفاهیم این نظریه فراهم می گردد. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. افعال مرکب مورد بررسی و معانی و مثال های مربوطه از فرهنگ بزرگ سخن (انوری،1381) استخراج شده است.