تبیین دو رویکرد اصلی مدیریتی دفاع از کشور در جنگ تحمیلی

جنگ تحمیلی با ویژگی های منحصربه فرد خود به صورت گسترده ای از شهریور 1359، کشور ایران را تحت تاثیر قرار داد. در این راستا، مطالعه ابعاد مختلف آن، به ویژه مطالعه عملکرد و شیوه های رفتاری مدیریت جنگ و دفاع از کشور طی این دوران از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا در این جنگ نمونه موفقی از مدیریت به سبک جدید (مدیریت انقلابی) ارائه گردید که حاصل جهان بینی الهی امام خمینیرحمت الله علیه و خلاقیت فرماندهان و مدیران عرصه های مختلف دفاع مقدس بود که در شرایط کنونی هم می تواند راهنما و الگویی اصولی برای دفاع از کشور باشد. باتوجه به این امر، پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع اسنادی، اینترنتی و کتابخانه ای به واکاوی دو رویکرد اصلی حاکم بر نحوه دفاع و مدیریت جنگ پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نیروهای اسلام گرای مکتبی به رهبری امام خمینی رحمت الله علیه متعهد به شیوه انقلابی جنگ و دفاع همه جانبه بودند. جناحی که با ارائه مدیریتی مبتنی بر اصول دینی و مذهبی، این رخداد را به فرصتی برای بازتولید و تثبیت جمهوری اسلامی تبدیل نمود. در مقابل، نیروهای ملی گرا و ملی- مذهبی با مدیریت بنی صدر به نبرد کلاسیک اعتقاد داشتند؛ اما موقعیت حکومت نوپای ایران، توانایی به کارگیری آن را نداشت. سرانجام هم ناموفق بودن چند عملیات جنگی و عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری، خط بطلانی بر آن کشید و در نهایت، روند دفاع انقلابی و همه جانبه بر جنگ حاکم گردید.