ارزیابی عملکرد علوفه در برخی از منابع ژنتیکی شبدرهای وحشی ایران در شرایط آبی و اقلیمی مختلف

شبدرها (Trifolium spp.) یکی از گیاهان علوفه ای مهم در مناطق معتدله هستند. در این تحقیق تحمل به تنش آبی در منابع ژنتیکی شبدرهای یک ساله وحشی ایران در مناطق اقلیمی مختلف بررسی گردید. هفده توده متعلق به هفت گونه در یک مزرعه آزمایشی در دو منطقه (مشهد و ارومیه) طی دو سال در دو شرایط آبی نرمال و تنش مورد آزمایش قرار گرفتند. تجزیه مرکب، آزمون های شفه و دانکن اختلاف معنی داری را برای علوفه خشک در بین توده ها و گونه ها نشان دادند. همچنین شاخص های حساسیت پذیری و تحمل به خشکی در گونه ها و توده ها محاسبه شدند. سپس این شاخص ها در تجزیه به عامل ها استفاده شدند. بای پلات حاصله یر اساس دو عامل اول، نتایج حاصل از آزمونه های دانکن و شفه را تایید نمود. در شرایط تنش آبی، توده های زراعی گونه T. resupinatum بیشترین عملکرد را در ارومیه (با mm 349 بارش سالانه) داشت در صورتی که در مشهد (با mm 8/149 بارش سالانه) گونه های وحشی T. purpureum و T. echinatum بیشترین تولید را داشتند. گونه ها و توده ها بر اساس تولید علوفه شان در مناطق و شرایط تنشی مورد آزمایش رتبه بندی شدند. در نهایت، این تحقیق گونه های جدیدی از شبدر همانند T. echinatum، T. diffusum و T. purpureum برای تولید علوفه در سیستم های زراعی را معرفی نمود.