الگوی مطلوب ترویج علم در شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای ج.ا.ا.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه ها و عناصر اساسی برنامه سازی در حوزه علم و فناوری، مدل مطلوب ترویج علم در رسانه تلویزیون را ارائه می کند. روش شناسی: روش تحقیق حاضر، ترکیبی یا آمیخته است. بدین لحاظ روش گردآوری اطلاعات، تلفیقی از مصاحبه اکتشافی و مطالعات پیمایشی بوده است. رهاورد مصاحبه ها، تدوین پرسشنامه ای محقق ساخته جهت ترسیم مدل نهایی است. جامعه آماری، تهیه کنندگان برنامه های علمی تلویزیون و صاحب نظران ترویج علم و روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی است. به منظور ایجاد مدل اندازه گیری برازنده و قابل قبول، تحلیل عامل تاییدی با استفاده از نرم افزارLisrel8.5 ، در مورد کلیه عوامل نهفته متغیرهای تحقیق انجام گرفت. در پایان با استفاده از تحلیل مسیر، روابط علی بین متغیرهای تحقیق مورد آزمون واقع شد.        بر اساس الگوی نهایی ارائه شده در این تحقیق، فرایند تولید با انتخاب قالب و الگو ی تولید مناسب و سنجیده می تواند با تاثیر بر محتوای برنامه، نگرش مخاطبان را تغییر داده و آنها را درنهایت به مشارکت در علم تهییج نماید. رابطه میان الگوهای برنامه سازی و قالب های برنامه با نگرش مخاطبان، رابطه ای دوطرفه پیش بینی شده است؛ چراکه به همان نسبت که برنامه های علمی می توانند با نگاه ترویجی و با رعایت اسلوب برنامه سازی، نگرش مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهند، بازخوردگیری از مخاطبان نیز که یکی از مولفه های اصلی پس تولید نیز می باشد، الگوها و قالب های برنامه را دچار دگردیسی کرده و اصلاح کند. به طور کلی نتایج پژوهش حاکی از آن است که مراحل تولید برنامه ها، پیش تولید و پس تولید به واسطه محتوای برنامه، ارتباط مثبت و معناداری با نگرش مخاطبان دارند.