واحد دامی دام های سبک چراکننده در مرتع

تعیین واحد دامی، یکی از ملزومات اساسی به منظور محاسبه ظرفیت چرا است. برای انجام پژوهش حاضر، 24 نژاد گوسفند که غالبیت و پراکنش قابل توجهی در مناطق مختلف آب و هوایی داشتند، مشخص و از میان گله های موجود در مناطق زیست هر نژاد، دو گله انتخاب و در هر گله، 30 راس دام در رده های مختلف سنی و جنسی، به صورت تصادفی انتخاب و در فصول مختلف، وزن کشی شد. با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشه ای، دسته بندی نژادها در طبقات وزنی انجام و بر اساس متوسط وزن بالغ نژادها، اندازه واحد دامی تعیین گردید. از نسبت وزن متابولیکی نژادهای گوسفندی به وزن متابولیکی واحد دامی، ضریب تبدیل (معادل واحد دامی) هر نژاد محاسبه شد. نژادهای گوسفندی بر مبنای وزن بلوغ، در سه گروه وزنی مجزا (سبک، متوسط و سنگین جثه) قرار گرفتند که متوسط وزن نژادها، 50 کیلوگرم به دست آمد. بر این اساس، اندازه واحد دامی برای دام های کوچک چراکننده در مرتع، یک راس گوسفند بالغ غیرآبستن و خشک به وزن50 کیلوگرم، گزارش می شود که ضریب تبدیل هر یک از طبقات سبک، متوسط و سنگین جثه نسبت به واحد دامی، به ترتیب 0/7، 1 و 1/3 می باشد. نیاز روزانه واحد دامی بر حسب انرژی متابولیسمی در حالت نگهداری و در شرایط چرا در مرتع، با استفاده از معادله پیشنهادی MAFF (1984)، 6/80 مگاژول برآورد شد که بر اساس ضریب تبدیل پیشنهادی، نیاز روزانه هر نژاد در حالت نگهداری، قابل محاسبه است. به این مقدار، باید با درنظر گرفتن خصوصیات توپوگرافی، فاصله از منابع آب و رفت و آمد دام به محل استراحت که به مصرف انرژی نیاز دارد، در مناطق مختلف آب و هوایی 30 تا 80 درصد اضافه گردد.