نصیحت نامه ی امیرخسرو دهلوی در دیباچه ی مثنوی دول رانی و خضرخان
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مثنوی دول رانی و خضرخان شرح عشق خضرخان خلجی به دیولدی یا دول رانی است که امیرخسرو دهلوی (651 تا 725 ه. ق.) آن را در سال 715 هجری قمری سروده است. امیرخسرو در بخشی از دیباچه ی این مثنوی، اندرزنامه یی خطاب به سلطان مقتدر عصر، علاءالدین محمد خلجی، سروده که ویژگی مهم آن، صراحت لهجه و بی پروایی شاعر در نصیحت گویی سلطان است. هدف مقاله ی حاضر نیز این بوده که با معرفی این اندرزنامه و بررسی چگونگی طرح مباحث گوناگون آمرانه و ناهیانه ی آن، دلایل صراحت لهجه ی شاعر در وعظ سلطان را واکاوی کند. بدین منظور، پس از آنکه با بهره گیری از کتب تاریخ هند به معرفی و شناسایی شخصیت مقتدر و سخت دل سلطان علاءالدین محمد خلجی پرداخته شده است، با بررسی متن نصیحت نامه و همچنین ویژگی های شخصیتی شاعر که در منابع گوناگون آمده، این نتیجه حاصل شده که می توان دلایل حق گویی صریح و بی باکانه ی امیرخسرو در این اندرزنامه ی گاه عتاب آمیز را در بهره مندی وی از زهد و عرفان، نزدیکی اش به حضرت نظام الدین اولیا (عارف بزرگ آن عهد)، برخورداری او از جایگاهی والا در دربار سلطان علاءالدین و نیز تاثیرپذیری اش از مواعظ سنایی جست وجو کرد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
صفحات:
79 تا 108
لینک کوتاه:
magiran.com/p2009696
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!