بررسی کوتیلدون در تعدادی از جورپایان خشکی زی (Crustaceae: Isopoda) در ایران

تکامل جورپایان خشکی زی برای زیستن روی خشکی نیازمند سازش های ریختی، تشریحی و فیزیولوژیک بسیاری بود. وجود کیسه پرورشی یا مارسوپیوم در ماده های باردار ازجمله مهم ترین ویژگی هایی بود که امکان سکونت در زیستگاه های خشک را برای این گروه فراهم کرد. کوتیلدون ها ساختارهایی تخصص یافته می باشند که در داخل مارسوپیوم جورپایان خشکی زی پیشرفته وجود دارند. این اندام ها در ترشح مایع مارسوپیومی، تغذیه و تامین اکسیژن برای فرزندان درون کیسه پرورشی نقش دارند. در این پژوهش کوتیلدون ها در هفت گونه از جورپایان خشکی زی شامل گونه های Protracheoniscus major، Mongoloniscus persicus، Hemilepistus elongatus، Porcellionides pruinosus، Agabiformius lentus،Porcellio evansi  وPorcellio mehrdadi، از نظر شکل، اندازه، تعداد و آرایش مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شکل کوتیلدون ها در همه گونه ها یکسان و مخروطی بود. در تمام گونه ها به جز P. major، چهار کوتیلدون و با آرایش یکی در هر یک از بندهای دوم تا پنجم وجود داشت درحالی که در این گونه، 12 کوتیلدون و با آرایش سه کوتیلدون در هر یک از بندهای دوم تا پنجم وجود داشت.